Het zedelijk karakter der Reformatie gehandhaafd tegenover Rome - pagina 119

{

109 ringsverliaal van Luther, iiier nog iets dieper te mogen ingaan op liet tiians zoo veel besproken vraagstuk, of er van een bepaalde „bekeering" bij Luther wel kan gesproken worden, en zoo ja, wanneer deze bekeering heeft plaats gevonden, om ook op dit punt een enkel misverstand af te snijden. Dat Denifle van een „bekeering" bij Luther niet weten wil, maar alleen van een „Umschwung" of een „Abfall" van de Roomsche Kerk, is van zijn Roomsch standpunt begrijpelijk. Maar ook BRAUN t. a. p. p. 19 zegt: „Von einem religiösen „Erlebnis"' Luthers im Kloster kann man im strengen Sinne eigentlich nicht reden. Es war keine Katastrophe, die mit elementarer Gewalt den Umschwung im Leben des Reformators brachte. Alles Dramatische fehlt. Ein Damaskus gab es bei Luther nicht. Es ist ein vergebliches Unternehmen, wie man es immer wieder versucht hat, Jahr und Tag zu bestimmen, an dem das eigentlich Reformatorische in Luthers Seele aufblitzte. „Neues" laszt sich schon in den ersten Vorlesungen, die ons von ihm erhalten sind, konstatieren und die ganze weitere Entwicklung diente nur dazu, den Goldgehalt immer reiner zu lautern und zu sublimieren. „Altes hat er nicht nur in seine reformatorische Periode mitgenommen . . . . sondern selbst die reformatorische Erkenntnisse verleugnen die mittelalterliche Wiege nicht, in der sie geboren wurden". In deze opmerking is dit zeker juist, dat van een zoo plotselinge bekeering, als bij Paulus, die in één oogenblik van het Jodendom tot het Christendom overging, bij Luther niet gesproken kan worden. Er heeft metterdaad een geleidelijk proces plaats gevonden en dat niet alleen wat zijn „reformatorische Erkenntnisse" betreft, maar ook wat den omkeer in zijn eigen zieleleven aangaat. Enkele ietwat sterk gekleurde uitdrukkingen van Luther mogen soms den indruk hebben gegeven, alsof hij plotseling uit de duisternis tot het licht was gekomen, maar daartegenover staan andere uitspraken, waaruit wel degelijk blijkt, dat Luther zich bewist was, dat ook bij hem aan het opgaan der zon een dageraad was vooraf gegaan: „Ich roch wohl etwas," zegt hij van den tijd vóór zijn bekeering, „aber wuszte nicht was es war" {Luthers Werke E. A. 58, 404.) De bekende verhalen, hoe Luther te midden van zware aanvechtingen troost kreeg, doordat zijn praeceptor hem toeriep : „Fili quid facis? An nescis quod ipse dominus jussit nos sperare?" (E. A. op lat. 19, 100), of doordat een der andere monniken hem wees op het geloofsartikel: credo remissionem peccatorum (Melanchthon verhaalt dit in zijn biographie van Luther in Melanchth. opera in het Corp. Ref. VI, 159) doelen blijkbaar hierop. Inzonderheid heeft

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen