De toestand der Wereldzending.

III

(Licht en Schaduw.)

In de wereldzending zijn van verschillende zijden leuzen aangelieven, waarin op kernachtige wijze het doel, dat de zending nastreeft, werd aangeduid. Er ligt iets goeds in, zagen wij in ons vorig artikel, al zijn ze op zichzelf genomen eenzijdig, en in zeker opzicht ook onjuist. Toch karakteriseeren zij de wereldzending, en Thebben ze ons wal te zeggen.

Bezien wij de zending naderbij, dan treft ons

naast veel licht ook veel schaduw, ja het is ous, alsof de schaduw het licht geheel verdonkert.

Prof. Richter wijdt in zijn artikelen „Zur Missionslage" in afl. 9 en 10 van den lOen jaargang van het Neue Allg. Miss. Zeitschrift tamelijk breed erover uit. Hij spreekt van „ein riesiges Programm", door de 'Pa-otestantsche zending „in Angriff genommen". Inderdaad, want de geheele niet-Christelijke wereld en een groot deel der Roomsch-Katholieke wereld is voor haar object, en geen enkele andere godsdienst heeft een zoodanige poging gewaagd om anderen voor zich te winnen.

Naast haar staat de Roomsche zending, die niet minder krachtig aan het werk is getogen. Deze heeft zelfs den voorrang wegens de macht van het geld, de menigte van arbeiders en de eenheid van leiding.

Maar hoe ook verschillend, beide zendingen willen de heidensche en Mohammedaansche wereld voor .jiet Christendom winnen.

Kan nu dit machtige plan gelukken? Is er kans de overwinning te behalen?

Als wij afzien van alles, wat voor oogen is en slechts denken aan de almachtige en onwederstandelijke kracht van Gods Geest, dan gelooven wij, dat alles kan, en God zelfs met nog minder middelen de wereld kan bekeeren.

Doch wij moeten ook de menschelijke zijde bezien. En dan mag de vraag gesteld: staat de zending er goed voor?

In menig opzicht: ja, heel goed. Immers, de zending wordt gedreven door volken, die de wereld beheerschen. Geheel Europa en Amerika en Australië zijn in hun macht, en groote landen in Azië en Afrika zijn aan hen onderworpen.

Daarbij hebben de Christelijke volken beschikking over de wetenschap en de techniek.

Wel heeft de wereldoorlog veel kwaad gedaan, en is veel van het prestige verloren, maar het feit blijft, dat het Christendom de leermeester der wereld is, en in hun cultuurhonger zoeken de volken nog steeds bij de Christenvolken verzadiging.

In de tweede plaats zijn de zendingen toegerust als nooit tevoren. Als men de vorige eeuwen vergelijkt bij hetgeen nu is, valt de tegenstelling dadelijk in hel oog. Welk een propagandamateriaal staat de zending ten dienste! Zij heeft de beschikking over prachtig ingerichte hospitalen, scholen van allerlei aard, tot universiteiten toe, de drukpers, enz. De Bijbel werd reeds overgezet in honderden talen. En van Protestantsche en Roomsche zijde staan 25.000 zendelingen in het veld, waarvan velen zijn mannen met zeer wetenschappelijke vorming.

Ook schijnt er overal toegang te zijn. Afstanden zijn er niet meer. De automobiel vergemakkelijkt het werk voor de arbeiders.

Ook is er bij laag en hoog verlangen naar ontwikkeling, in elk geval naar iets anders. De velden zijn wit om te oogsten!

Er is licht. Maar er is meer schaduw, veel meer.

Neem maar den concurrentiestrijd tusschen Pl"otestantsch en Roomsch. In ons eigen Indië wordt het danig gevoeld.

Erger is, dat de Christelijke cultuur van haar Christelijk gewaad wordt ontdaan, en wat er overblijft is het tegenwoordige Saecularisme, dat met groote vrees vervult; want het Saecularisme heeft geen religie noodig, daar wetenschap en techniek zijn afgoden zijn. Én de niet-Christelijke volken, wien het om de cultuur der blanken te doen is, nemen die cultuur over zonder de Christelijke religie, zonder éénige religie; het Saecularisme heeft ze overmocht.

Daarbij komt de aanval van het bolsjewisme, dat Prof. Richter een bijzonder groot gevaar acht. Het voert een (jiigeëvenaarde propaganda, en vindt allerwege steun, in ieder geval een vruchtbaren bodem. De volksmassa van Afrika en Azië leeft in zoo vreeselijke armoede, dat het bolsjewisme er wel ingang moet vinden en als macht ter verlossing juichend wordt begroet.

Ook met den naüonalistischen geest, die overal ontwaakt, en het rassenbesef moet rekening worden gehouden. Vroeger achtten de niet-Christelijke volken de onderdrukking door het blanke ras als een onoverkomelijk noodlot; zij konden er toch niet tegen op! Maar er kwam verandering, eerst door de geweldige ontwikkeling van Japan, dat wel de Christelijke cultuur overnam, maar toch zich verre hield van het Christendom zelf; en daarna door den grooten oorlog, die het den volken deed verstaan, dat de blanken niet onoverwinnelijk zijn.

In verband hiermee leven ook de nationale godsdiensten weer op; men acht het één te zijn: de voorvaderlijke godsdienst en de liefde tot eigen land en volk. En al vindt men in dien godsdienst zelf niet meer bevrediging, toch wordt deze aanvaard, omdat hij tot steun is van het nationalistisch streven.

Zoo doet zich het merkwaardig verschijnsel voor, schrijft Prof. Richter, dat uit de rommeikamer van het verleden, het eene onder stof verborgen pronkstuk na het andere wordt te voorschijn gehaald en opgepoetst en aan de verbaasde wereld wordt aangeboden: Vedanta, Bhagèivadgita, Bhakti in eindeloozen vorm en veelheid, of ook „de hokospokus der Theosophie".

En om niet meer te noemen, onder de schaduwen, welke over het zendingsveld hangen, moet ook gerekend worden het feit, dat de meest waardevolle takken van den zendingsarbeid worden afgesneden, of in elk geval ingekort.

De zendingshospitalen zijn van groote beteekenis gebleken, en vooral Amerika maakte er veel werk van. Maar als de landen zelf in meer of mindere mate zich aan de zieken laten gelegen liggen, en hospitalen stichten en doktoren aanstellen, dan wordt de medische zending veelszins overbodig.

Of ook, men maakt het der zending moeilijk door het niet erkennen van de diploma's harer doktoren, en eischt een nieuwe opleiding of tenminste een nieuw examen en nog wel in de taal van het land; daarmee wordt aan den hospitaaldienst de doodsteek gegeven.

Ook probeert een ander land het, door zelf het onderwijs op de scholen ter hand te nemen; en het particuliere onderwijs, wat het zendingsonderwijs vanzelfsprekend is, wordt kortweg verboden. Doet men dit niet, dan wordt toch het onderwijs in de Christelijke religie afgewezen. Men heeft nog wel een middel ter onderdi-ukking: voor verschillende hoofdvakken op school wordt geëischt inlandsche niet-Christelijke onderwijzers te nemen.

Het is te verstaan, dat de zending, bij deze droeve ervaringen, nieuwe wegen zoekt en nieuwe middelen gebruikt.

Hier vinden wij o.a. de oorzaak van het nauw verband in de laatste jaren gelegd tusschen zending en industrialism, zending en het rural problem. De zendingsarbeiders zijn de poelen der zonde en ellende in de groote fabriekscentra ingegaan, en verrichten maatschappelijk en sociaal werk. Of ook, men brengt het Evangelie als uitwendig verheffende macht naar het platteland, waai-de vreeselijkste armoede heerscht, en de diepste onkunde.

Dat deze arbeid nog veel verder van het eigenlijke zendingswerk afstaat als schooldienst en hospitaaldienst, is duidelijk. Pirof. Richter vergelijkt dit werk in de onafzienbare maatschappelijke ellende en onuitsprekelijk grooten socialen nood bij een druppel op een gloeiende plaat. Het heeft eigenlijk alleen beteekenis als demonstratie van de Christelijke liefde.

Er is, als wij dit alles overzien, dus wel veel schaduw, waarbij het licht schier geheel verdonkerd wordt. THeeft de zending nog wel een toekomst ?

Zeker, er worden nog vele bekeerlingen „gemaakt"; de Christelijke kerk op het zendingsveld neemt toe. Doch wat beleekenl deze winst, als men in aanmerldng neemt, dat de aanwas der bevolking de 'toename van de Christenen verre overtreft? Zelfs blijft de vrucht der zending verre Mj het geboorteoverschot der Inlandsche bevolking ten achter!

Meer dan ooit geldt voor de zending: zien in het gebod en blind zijn voor de toekomst. Christus vraagt van Zijn gemeente gehoorzaamheid, maar deze is een gehoorzaamheid des geloofs, van het geloof dat de wereld overwint. Want het is niet de zending, die de volken tot Christus brengt; het is Christus zelf, die rijdt op hel witte paard, overwinnende en opdat Hij overwinne, die de volken door de prediking van het Evangelie wint.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen