Leemten in de wet - pagina 23

/

AANTEEKENINGEN.

1) Rektoratsrede, 1902. 2) Een uitvoerig overzicht van de litteratuur over dit vraagstuk en wat daarmee nauw samenhangt geeft S o m l ö , Juristische Grundlehre, 1917, blz. 428/430. 3) Hiermee is natuurlijk niet gezegd, dat een idealistische wereld- en levens­ beschouwing, gebouwd op een critische metaphysica en moraalphilosophie, geen wetenschap kan zijn. K a n t s bezwaar tegen de metaphysica gold slechts de apriorische, die los van bepaalde ervaringen, uit de zuivere rede alleen, een wereld- en levensbeeld construeerde; terwijl bovendien in de Kritik voor de metaphysische oordeelen een zekerheidsgraad werd geeischt, die alleen de mathematica en de mathematische wetenschap, zooals K a n t die opvatte, geven kon. W e spreken daarom liever van rekening en verantwoording dan van bewijzen. 4) Dit erkent ook S t a m m l e r in „die Kultur der Gegenwart, Systematische Rechtswissenschaft 2e Aufl. 1913, blz. 56. De vraag naar de leemten in het recht heeft, zoo schrijft S., slechts zin „bei der Betrachtung des geformten Rechtes". „Das Recht als solches hat auf jede in seinem Bereiche entstehende Frage auch ein rechtliches Antwort bereit. Bloss als geformtes Recht zeigt es Lücken, als Recht überhaupt est es lückenlos". Zie voorts in denzelfden geest in: Theorie der Rechtswissenschaft, 1911, blz. 6 4 1 . In gelijken zin E l z e in zijn dissertatie: Lücken im Gezetz. Jur. diss. Halle a/d Saale 1913, blz. 30. (Deze dissertatie is ook opgenomen in de reeks geschriften door J o e r g e s e. a. uit te geven of reeds uitgegeven: Abhandlungen zur Rechtswissenschaft und ihrer Methode. Heft 2). Men ver­ gelijke voorts S p i e g e l in „Gesetz und Recht" (Prager Staatswissenschaft­ liche Untersuchungen. Heft I) blz. 123; L a b a n d , in Zeitschrift für Gezetzgebung und Rechtspflege in Preussen 1871, blz. 75. B o r n h a k , Preussisches Staatsrecht III 1890, blz. 598. enz. v

5) T . a . p . blz. 21>, 45. 6) Het begrip „transcendentaal" heeft hier de beteekenis, die daaraan sedert K a n t door hem en zijn aanhangers is toegekend, n. 1. de eigenschap van een princiep of methode, „durch welche die Allgemeine Bedingungen a priori festgestellt werden". In het algemeen kunnen deze Bedingungen der Möglichkeit betrekking hebben op de psychische werkzaamheid, waar­ door de inhouden worden gevat, — de transcendentaal-psychologische methode. In het bijzonder kunnen deze Bedingungen betrekking hebben

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen