De geldigheid van de oude kerkenordening der Nederlandsche Gereformeerde Kerken - pagina 21

19 strijd zijn geweest met de straks aangehaalde beginselen der belijdenis; en van die belijdenis kon in dit geval nog zooveel te minder worden afgeweken, omdat de rechtmatigheid van de gansche reformatie, en dus het bestaansrecht zelf der G-ereformeerde Kerken, met de handhaving of verloochening dier beginselen stond of viel. Ook al zouden alle Kerkeraden samen zulke afwijking hebben aangenomen, het zou toch niet geldig geweest zijn; want bij alle bevoegdheid tot het maken eener ordening, was een Kerkeraad toch gebonden aan bepaalde grenzen. Hij kon, en hij moest zelfs, de Kerk, waarover hij gesteld was, met andere Kerken in verbinding brengen; maar in geen geval kon hij aan die Kerk haar bestaan als zoodanig metterdaad ontnemen. Aan iets dergelijks is dan ook te Emden volstrekt niet gedacht. Juist integendeel, de geheele ordening werd zóó ingericht, dat het onmiskenbaar karakter van die eerste Synode ook voor alle volgende werd gehandhaafd i). Ook voor deze kwam dus alles er op aan, dat het inderdaad de Kerken zelve waren, die aldaar bijeenkwamen. Dat alleen gaf haar recht, om de algemeene ordening weer te wijzigen. Maar de geldigheid van die nieuwe redactie volgde dan ook van zelf. Dat was de blijvende voorwaarde; en nu is wel niet onzeker, of zij steeds erkend is, en of daaraan steeds is voldaan. De geloofsbrieven zelven, die van onderscheidene Synoden nog over zijn, kunnen dat genoeg in het licht stellen ^). En het kon ook eigenlijk ') Het boven gezegde blijkt uit allerlei besluiten van de Emdensche Synode; vgl. b.v. artt. 7—12 van de acta, en voorts de aan de acta toegevoegde bepalingen over de Classen en Synoden. Dat een zoodanig kerkverband ook geheel in den geest was van den man, die het met zooveel ijver heeft helpen tot stand brengen, is met onderscheidene aanhalingen uit de geschriften van Marnix aangewezen door A. F. de Savornin Lohman en E. L. Eutgers, in „De rechtsbevoegdheid onzer plaatselijke Kerken'', 2e uitg., 1887, blzz. 194 vgg. ^) Met betrekking tot de Nederlandsche Synoden der 16e eeuw zijn de nog aanwezige geloofsbrieven afgedrukt in de Ned. Syn. Acta, blzz. 176 vgg. (die van de Prov. Dordtsche Syn. van 1574), 287 vgg. (die van de Nat. Dordtsche Syn. van 1578) en 520 vgg. (die van de Nat. Haagsche Syn. van 1586). En in alle die geloofsbrieven is blijkbaar de hoofdzaak, dat zij aan de daarin genoemde gecommitteerden last en volmacht gaven om de Kerken, die hen afvaardigden, ter Synode te vertegenwoordigen, zoodat deze niet eene vergadering was van personen (gelijk de Kerkeraad, waarin de gezamenlijke opzieners eener gemeente hunne eigene persoonlijke ambtsmacht samenbrachten), maar eene vergadering van Kerken, alsof deze alle, en een iegelijk harer, aldaar zelve tegenwoordig waren. Trouwens, alle meerdere vergaderingen hadden datzelfde karakter; ook de Classen, 'en de particuliere en provinciale Synoden. En daarom werd bij alle die vergaderingen aan de geloofsbrieven zooveel gewicht gehecht; gelijk ook om dezelfde reden altijd noodzakel\jk geacht werd, dat er geen verzuim zou zijn in de afvaardiging naar die meerdere vergaderingen, waardoor eene Kerk of Classe of particuliere Synode zou kunnen geacht worden, daar niet te zijn tegenwoordig geweest. Zoo b. V. is er heel wat moeite uit voortgevloeid, dat de prov. HoUandsohe Synode te Haarlem in 1582 gehouden is zonder gedeputeerden van de Classe van Leyden (die destijds

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen