De geldigheid van de oude kerkenordening der Nederlandsche Gereformeerde Kerken - pagina 26

24

van gevoelen. Maar reeds in de eerste Synode werd als regel aangenomen, dat, wanneer het gevoelen der meerderheid was gebleken, de scriba dit zou opteekenen en „klaarlyk leezen, op dat het met gemeens bewilliging bestendigt worde", of, zooals er in het oorspronkelijke staat, „vt omnium calculis probetur"; en die regel is vervolgens altijd gehandhaafd, ook al werd hij later anders geformuleerd. Van te voren had dus ieder verklaard, dat hij, bij eene stemming in de minderheid blijvende, zich vervolgens met de meerderheid conformeeren zou. Denkelijk heeft men dit te Emden ook wel door eene tweede stemming laten uitkomen; maar ook zonder dat kon men toch wel zeggen, dat er was besloten met gemeen accoord. Bij die handelwijze was natuurlijk het voorbehoud: „in allen saken, die altyts wtghenomen van den welcken wy een wtghedruckt woordt Grods hebben." Maar ten aanzien van de Kerkenordening is dat nooit een bezwaar geweest: men heeft wel gezorgd, dat daar niets in voorkwam, waarvan in de Kerken ook maar zou te zeggen zijn, dat het met Gods "Woord in strijd was ^). En aan die eenstemmigheid werd nu voorts nog iets anders toegevoegd. In den eersten tijd althans was het de gewoonte, dat de Kerkenordening, nadat zij was vastgesteld, in de mindere vergaderingen wederom werd aangenomen ^). Schijnbaar was dat overbodig, en zelfs zonderhng. Maar toch, wel beschouwd, was het zeer doeltreffend, opdat het gemeen accoord des te beter blijken zou. De reeds vastgestelde ordening werd dan als het ware geratificeerd, juist door hen die de lastgevers der Synode geweest waren. Indien nu de toestand van 1571 was blijven voortduren, of indien hij enkel veranderd was in dien zin, dat er aan de vervolging een eind kwam, dan zou, met betrekking tot den omvang der gel') Vgl. voor het in deze alinea gezegde de aota van Emden 1571, bijvoegsel, Cap. I l l , art. 3 ; die van Dordrecht 1578, art. 2 3 ; die van Middelburg 1581, art. 23; die van 'a Gvavenhage 1586, art. 28 (Ned. Syn. Aota, blzz. 110 vg., 241, 384 en 494); en die van Dordrecht 1619, art. 31. ^) Vgl. voor het hierboven gezegde A. B". de Savornin Lohman en F. L. Butgers, „De rechtsbevoegdheid" enz., blzz. 198 vgg. De bedoelde gewoonte blijkt ooli verder uit al wat van de oudste Classikale en Provinciale acta bekend is. Tgl. b. v. voor de Dordtsohe Classe de uittreksels die te vinden zijn bij H. G. Kleyn, „Algemeene Kerk en Plaatselijke Gemeente", Ed. 1888, blzz. 41 vgg. Evenzoo (om nog een voorbeeld te noemen) beginnen de (nog onuitgegeven) Acta van de Provinciale Geldersche Synode, in art. 1 van de eerste zitting (20 Augustus 1579): „Seijndt voorgelesen die Articulen, die in lunio 1578 toe Dordrecht verordenet vnd opgericht seijnn, die welcke alle Kerokendienaeren vnd ouderlingen die tegenwoordich geweest voor recht vnd der H. Schrift gelijckformioh te sijn bekant hebben, Hebben oock insgelijcken vrijwillioh toe saemen onderschreuen".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen