Schuld en straf - pagina 54

48 gevoel van lust, dat het lijden des misdadigers verwekt. Maar dit gevoel van lust kan de rede niet billijken. Daarmee wordt niets in de wereld der realiteiten of der ideeën bevorderd. Doch, zoo gaat hij voort, men kan beweren, dat vergelding noodig is krachtens hooger wereldorde. Het zij zoo; toch moeten wij, menschen, niet Voorzienigheid willen spelen. Wij kunnen de schuld niet volkomen afwegen. Mr. LEVY vond dit betoog destijds prachtig. SEUFFERT, zoo riep hij uit, maakt „korte wetten met den vergeldingswaan." Der vergelding wordt „het masker afgenomeri, neen afgerukt, waarachter zij, veelal onbewust, een gevoel van laag allooi pleegt te verbergen." 253) Of wordt haar juist een leelijk masker voorgehangen? Mij komt het redebeleid van SEUFFERT tamelijk oppervlakkig voor. Vergelding zou gewenscht worden alleen om het behagelijke gevoel van den overtreder te zien lijden. Gesteld al, dat menschen uit dit weinig verheven motief aandringen op „vergelding", wordt nu ook het begrip daardoor bepaald? Wijl menschen pleizier in „vergelding" smaken, wordt niet de vergelding om het pleizier der menschen 254). Wellicht door SEUFFERT geïnspireerd, heeft LÖFFLER hetzelfde als hij gezegd 255). De vergeldingstheorie zou het wezen der straf „in dem Kultus eines Triebes erblicken", die wel groote beteekenis gehad heeft, „heute aber von vielen als unsittlich und unchristlich bekampft wird." Opmerkenswaard is, dat LÖFFLER juist over dien Trieb zelf met zekere reserve spreekt, maar al ware deze nog zoo voortreffelijk, — de vergelding is toch niet om bij het groote pubhek wat te bereiken; om in hen een Trieb aan te kweeken. Dat op zich selve vergelding heel wat anders is dan onheilig leedvermaak, toont reeds Gods W o o r d . God straft ter vergelding den onbekeerden zondaar met den eeuwigen dood. En in Hem kan geen onheiligheid wezen. En het tweede deel, dat zoo al vergelding in hooger wereldorde ligt, daarom toch niet de mensch Voorzienigheid moet willen zijn, — staat niet steviger. Vergelding wordt door hooger wereldorde gefiischt. Concedo. En d u s ? daar gaat SEUFFERT aan het hollen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen