GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Schuld en straf - pagina 115

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Schuld en straf - pagina 115

Rede, gehouden bij het overdragen van het rectoraat der Vrije Universiteit

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

100 258) Volgens Von Liszt vindt men het woord eerst sedert het begin der M"!® eeuw, en is de etymologie zeer onzeker. (Lehrbuch, 10*» dr. (IQOO), bl. 22Q noot 1) Uitvoerige mededeelingen geven Löning (Z., dl. V, bl. 546 noot 18), en Günther {Die Idee der Wiedervergeltung, 1« Abt. (1889), bl. 5 noot 9). De afleiding van siraff als gelijk, strak, acht de eerste onhoudbaar. Ook blijkt hij niet te deelen de verklaring door Von Bar, tot steun van zijn eigenaardig strafbegrip gegeven, en die Von Liszt reeds vroeger twijfelachtig had genoemd (Z., dl. II, bl. 619), maar Klippel nog in 1890 als onbestreden vermeldt (t. a. p., bl. 6), als zoude straf oorspronkelijk slechts scherpe afkeuring inhouden zonder verdere toevoeging van leed. Volgens Löning wordt het woord straf in de oudste rechtsbronnen parallel met boeten gebruikt, en is het door anderen gewilde verband met a-rpéCpsiv (keeren, wenden) mogelijk. Door Littré, Lombroso, Lubbock, Le Bon, Fouillée, is beweerd, dat het woord peine oorspronkelijk slechts compensatie beteekende, zonder eenige gedachte aan bedreven zedelijk kwaad, evenals het Grieksche woord TToivi] en het Latijnsche poena. Proal tracht (t. a. p., blz. 324 en volgg.) aan te toonen, dat ttoiv^ ook den zin van boete heeft-, wijst op de meening van Pictet en Pott, die iroivvi afleiden van het sanscrietsche punia, met den wortel pü (punati) purificare, en vestigt er de aandacht op, dat Littré later althans ook dit gevoelen als dat van andere geleerden meedeelt. Zoo is dus zeer nauw zinsverband tusschen straf en poena in de richting van boete doen verre van onwaarschijnlijk. 259) Zoo doet dan ook Mr. Simons in De Gids (April 1900), bl. 65/66. Volgens hem moet de straf altijd »een ernstig leed" zijn. 260) Rechts- und Staatslehre, 4>i« dr., dl. II, bl. 692 noot *. 261) T. a. p., dl. II, bl. 686. 262) Direct gericht als de theorie van Von Grolman is op het veranderen van den wil, behoort ook in zijne theorie geenszins het leed tot de vereischten van straf. 268) Z., dl. XII, bl. 572 en volgg.. Hij verdedigt daar als rechtsgrond van de Zweckstrafe de verplichting tot herstel van de vroegere, rechtens zonder gevaar geachte, betrekking tusschen misdadiger en maatschappij. »Die Restituierung des frühern, rechtlich gefahrlosen Verhaltnisses zwischen dem zum Verbrecher gewordenen Individuum und der Gesellschaft ist nur dadurch möglich, dasz die durch das Verbrechen konstatierte abnorme Macht der antisozialen Motive entweder durch Minderung* dieser oder durch Einpflanzung von Gegenmotiven gebrochen wird." (bl. 587) 264) Ik wees hierop in Voortvaren (1898), bl. 249. Uitdrukkelijk zegt Mr. Gratama, dat de straf geenszins als «vergelding" beschouwd mag worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900

Rectorale redes | 130 Pagina's

Schuld en straf - pagina 115

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900

Rectorale redes | 130 Pagina's