De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 11
9 beter, verstandiger was dan de verzoeningspolitiek, door Schimmelpenninck en de Amsterdamsche Municipaliteit in de bekende publicatie van 11 Februari 1795 gepredikt." Wij zouden vreezen telkens in herhaling te vallen, zoo we streefden naar volledigheid en U geen enkelen naam schonken van al onz ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 11
10 dat er tusschen onzen eersten koning Willem en de ver-lichte despoten der 18de eeuw een wezenlijke overeenkomst bestaat. Deze vorsten hebben geen beginsel . zóó sterk voorop gesteld als: het volk is er niet om den vorst, doch omgekeerd de vorst om het volk. In overeenstemming daarmee on ...
De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 12
10 gemeente zwarigheid maakte, zich aan de keuze van vroedschappen door de Staten der Provincie te onderwerpen; de gemeentelieden te Zwolle beweerden, dat de verkiezing van burgemeesters, schepenen en raden alleen aan hen stond, ,,zijnde Zwol in een volstrekte onafhankelijkheid, als afzonderlijke ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 12
11 echter lieten zich door niets weerhouden om het goede te doen, waartoe ze zich geroepen achtten. De vorst was immers de drager van de als onbeperkt gedachte volkssouvereiniteit. Geen macht, op historisch recht gegrond, kon zich meten met die, welke naar de leer van het staatsverdrag toekwam aa ...
De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 13
11 vóór 1795 bij een ingrijpende verandering gestaan had, zonder haar te durven verwezenlijken." ^) Die uitlating van Japikse staat niet op zichzelf. Zij vloeit voort uit een zekere geringschatting van de beteekenis van 1795, die o.a. ook blijkt uit zijn merkwaardige indeeling der Vaderlandsche G ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 13
12 tegenover de gezindheden trekken ze over het algemeen één lijn: aan de kleine groepen van dissenters, tot op dien tijd ondergehouden of althans achtergesteld, verleenen ze geloofsvrijheid, zij het vaak onder beperkende bepalingen, terwijl ze de heerschende kerk aan de staatsmacht trachten te o ...
De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 14
12 Martens van Sevenhoven hebben, de een voor wat betreft de bestuursinrichting van Utrecht, van het gewest zoowel als van stad en platteland, de ander ten aanzien van de justitieele colleges van Holland, trachten aan te toonen, dat de verandering dikwijls meer schijn dan wezen was. Zij doen uitk ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 14
13 Volgens den geest van den tijd moest er zijn gelijkheid, en dus geen bevoorrechte standen meer. Verscheidene der verlichte despoten tastten dan ook den adel met kracht aan, maar Frederik II en Katharina weer niet, omdat ze in dien stand een niet te versmaden steun zagen voor hun troon. Er moes ...
De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 15
13 gedachtenis weer probeeren te doen herleven. Eerst wanneer, onder rechtstreekschen invloed van hetgeen in Frankrijk plaats vindt, de verbinding tot stand komt van de verlichte denkbeelden en het eenhoofdig gezag, wanneer er een bewind optreedt, eerst van Schimmelpenninck, dan van Koning Lodewi ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 15
14 licht despotisme veelal fiasco gemaakt heeft. Katharina heeft zich alleen staande kunnen houden door in de practijk haar theorieën te verloochenen. Van Frederik n kan dit volstrekt niet gezegd worden, en toch, de verlichte despoot bij uitnemendheid was in meer dan één opzicht conservatief. Pla ...