De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 85
75 recht liet komen; maar wie dan tóch het voortbestaan leert van den vorm los van de materie maakt zich schuldig aan dezelfde fout! Toch stelt hij de kerk niet den eisch deze contradictie te laten varen: ze is er allereerst voor 't volk en als lid der kerk moet men zich, terwille van de orde, aa ...
De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 86
76 een ware profeet kan zijn. De voorspelling van Jezus omtrent de verloochening van Petrus b.v. was een oordeel omtrent toekomstige vrije wilshandelingen; daar voor deze het principium exclusi tertii ook naar zijn meening niet doorgaat, was dit oordeel van Jezus noch waar noch valsch. Desondanks ...
De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 87
77 In de volgende periode zou iets dergelijks niet meer' mogelijk zijn.3 - SCOTISTISCH VERWEER. Dat blijkt wel uit de scherpte en den afloop van het conflict VAN ZOMEREN—^DE RIVO (PETRUS VAN DER BEKE) aan de universiteit te Leuven i4i). Zoolang men dezen geruchtmakendcn strijd beziet los v ...
De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 88
78 ging 146) ^ zoo in de pauselijke uitspraak, welke VAN ZOMEREN in 't gelijk stelde, en waarom kwana een nominalist als WESSEL GANSFORT tengevolge van dezen afloop te Parijs in de moeite? 147). De houding der tijdgenooten gaf dus aanleiding te vermoeden, dat DE RIVO daarom zoo scherp tegenover V ...
De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 89
79 laat met noodwendigheid. Maar VAN ZOMEREN leerde dat het hoogere noodwendig was en het lagere toevallig, DE RIVO daarentegen kende de noodwendigheid aan de natuurprocessen toe en handhaafde in 't hoogere de vrijheid van het individu. Dieper: VAN ZOMEREN onderstelde, wanneer hij van „waarheid" ...
De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 90
80 der principia op 't gebied van 't logische opleverde, dan treft ons allereerst de versterking der groepen die de logica bij de sacramenteele genade een halt toeroepen. Dat is hier het ééne symptoom van het wijken der synthese. Het andere is het pragmatisme der rationalisten onder de democratis ...
De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 91
H O O F D S T U K IIDE LES VAN HET VERLEDEN INLEIDING Nu we een deel van den strijd dien de logici in het verleden over de principia hunner wetenschap voerden, hebben nagegaan, en op deze wijze de hoofdrichtingen leerden kennen die in onafgebroken worsteling eeuwen lang elkander bekampten, ...
De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 92
82 tivisme of van het obj ectivisme ? Maar dan kan het resultaat geen recht laten wedervaren aan de juiste elementen door de andere partij vertegenwoordigd. Bedoelt men echter subj ectivisme en obj ectivisme met elkaar te vereenigen, dan valt ongetwijfeld in zulk een opzet wel een en ander te waa ...
De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 93
83 overeenstemming tusschen het denken en het intelligibele zijn buiten ons, voor den subjectivist óf trefzekerheid óf helderheid in 't onderscheiden van eigen bewustzijnsinhouden en eerlijkheid in 't spreken. Maar geen van beide waarheidsopvattingen is schriftuurlijk, daar elk der twee een stadi ...
De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 94
84 En met nog minder recht kan de stelling geponeerd, dat CALVIJN door z'n bestrijding van het Roomsche realisme tot subjectivisme verviel: want het aristocratische nominalisme waarin hij was opgevoed heeft hij uitdrukkelijk verloochend, en evenmin heeft hij ooit eenige toenadering tot den democr ...