Filteren
van 6758
De vereniging als nieuwe organisatievorm binnen het Nederlandse christendom
De verbondenheid van kerk en staat was een van de belangrijkste kenmerken van het ancien regime. In vrijwel elk West-Europees land was sprake van een kerk die het recht en de macht van de staat legitimeerde. Daar stond tegenover dat de staat de betrokken kerk beschermde door haar eigendommen en i ...
Willem Hendrik Suringar als propagandist en intermediair van praktische filantropie
InleidingWillem Hendrik Suringar (1790-1872) is het prototype van de verenigingsman uit de eerste helft van de negentiende eeuw. Achter de schrijftafel op het kantoor van zijn vader in Leeuwarden schreef hij niet alleen rekeningen en bestellingen, maar bereidde hij al in 1806 de ‘wetten’ v ...
Van eensgezindheid naar reveil
InleidingIn zijn geruchtmakende pamflet Bezwaren tegen den geest der eeuw bekritiseerde Isaäc da Costa in 1823 onder meer de ijver waarmee zijn tijdgenoten verenigingen met een of ander maatschappelijk doel oprichtten. Hij vroeg of ‘het geen afschuwlijk bygeloof [is], wanneer men, gelijk t ...
Réveil van het volk
Van Abraham Kuyper is lang beweerd dat hij de ‘kleine luyden’ in Nederland mobiliseerde en het orthodox-protestantse volksdeel heeft doen ontwaken. Kuyper zou de als achterlijk verachte orthodoxe protestanten tot ‘een samenhangend wetenschappelijk, religieus en politiek bewustzijn’ hebben gebrach ...
Een eeuw vol gezelligheid
De vereniging Floris van Teylingen werd in 1861 opgericht met de viering van het Ontzet van Alkmaar als doelstelling. Wat we ons bij zo’n viering moeten voorstellen blijkt bijvoorbeeld uit het feestprogramma van 1864: 1. Opening door de voorzitter 2. Zingen van een gel ...
Inleiding
Dit nummer van DNK is een regulier nummer, dat slechts enige inleiding behoeft vanwege de afwijkende opmaak van het door H.J.Ph.G. Kaajan geredigeerde document van Frits de Zwerver. Om de nu voor het eerst gepubliceerde tekst van Frits de Zwerver te onderscheiden van de inleiding daarop van Kaaja ...
Frits de Zwerver over kerk, politiek en piëtisme (1945)
Na de Tweede Wereldoorlog legden velen hun herinneringen aan deze tijd vast. Onder hen waren ook predikanten, die van de gelegenheid gebruik maakten om ook in geestelijk opzicht een soort balans op te maken. Als zodanig kan allereerst worden genoemd de gereformeerde predikant J. Overduin, die ter ...
Boekbesprekingen
¶ E.G. Arnold, Het genootschap Christo Sacrum te Delft. Privatisering van de godsdienst omstreeks 1800 Verloren, Hilversum 2003, 368 pag., isbn 90-70403-51-X. EUR. 30,00.¶ E.H. CosseeDeze goedverzorgde handelseditie van een Utrechtse dissertatie heeft tot onderwerp het godsdienstig ...
Een roomse blik op het Nederlandse protestantisme in 1900
De verhouding tussen protestant en katholiek heeft in de tweede helft van de negentiende eeuw steeds iets ambivalents gehad. Aan de ene kant woedde er een ondergronds gevecht over Nederland als ‘protestantse natie’. De April-beweging van 1853 was daar een opvallend teken van: een antipap ...
Fides Quaerit Intellectum:‘Het geloof zoekt te verstaan’
InleidingFides Quaerit Intellectum: ‘Het geloof zoekt te verstaan’. Het studentencorps van de Theologische School te Kampen met deze Latijnse naam heeft nogal wat afgezocht. De studenten van de Afscheiding hielden zich vanaf 1863 bezig met zaken als literatuur, recitatie, drama, muziek, gy ...
van 6758
