Wereldoorlog en theologie - pagina 21
Heel het tijdsbeeld na den oorlog wordt in den onderbouw van Heim's analyse weerspiegeld 48). Maar hoe groot blijkt hier het gevaar, dat deze analyse, die op een neutrale philosofie is gebouwd, als een soort natuurlijke theologie of philosophie het coördinatensysteem gaat vormen, waarop de theolo ...
Wereldoorlog en theologie - pagina 22
Zoo ziet ook Bultmann de verhouding tusschen philosophie en theologie. De philosophie beperkt zich tot een ontologisch onderzoek van de formeele structuren van het Dasein. Het gaat niet om een materieele, systematische philosophie, waarvan de theologie afhankelijk wordt gemaakt, maar om een philo ...
Wereldoorlog en theologie - pagina 23
den afgrond der vertwijfehng, is bij Heidegger de „angst". Men moet vooral Heidegger's terminologie ontologisch en niet religieus verstaan, ook niet wanneer hij spreekt van het schuldig-zijn, van geweten, verlorenheid, Geworfenheit, Sein-zum-Tode 57). Het is alles slechts ontologische analyse van ...
Wereldoorlog en theologie - pagina 24
peeschen mensch ei). Onwillekeurig denken we in dit verband aan Jaspers, die spreekt van „Transzendenzbezug" maar hiermee niets anders bedoelt dan de verdieping van de existentie zelf 62). Ook Jaspers heeft Kierkegaard gesaeculariseerd en slechts de immanente existentie overgehouden. Zoo is ook b ...
Wereldoorlog en theologie - pagina 25
Heim te hooren kregen o.a. van Steinmann, Ernst, Kuhlmann, Traub en Brunner se). Ook van de dialectische theologie kan men niet zeggen, — met uitzondering van Bultmann en Gogarten — dat zij den weg der existentiaal-philosophische ontologie is opgegaan. Veelmeer kan men zeggen, dat Barth — na in z ...
Wereldoorlog en theologie - pagina 26
mels zu sehen und zu verstehen" 72),Het ging meeren meer broeien in den kring der dialectische theologie. Het bleek steeds minder mogelijk de dialectische theologen onder één noemer te brengen. Men late zich daarbij niet in verwarring brengen door het woord „existentieel". Men kan n.l. van het ex ...
Wereldoorlog en theologie - pagina 27
De term is in zich zelf allerminst duidelijk. Wie uit verzet tegen het humanisme alle zich als antihumanistisch aandienende theologie zou willen toejuichen, bedenke, dat dit antihumanisme geenszins reeds vanzelf als verootmoediging van den mensch mag worden beschouwd. Zooals de aanduiding „gerich ...
Wereldoorlog en theologie - pagina 28
rende functie verloor. Alleen het communisme heeft het gewaagd met dit humanisme radicaal te breken. In dit verband moet Snethlage's pleidooi voor de praedestinatie worden gelezen. De praedestinatie moet geponeerd tegenover de gehumaniseerde Godsidee. Het evangelie wordt totaal onbegrijpelijk, wa ...
Wereldoorlog en theologie - pagina 29
tegen het gevaar „der leeren Redensart, durch die weder ein Gewissen erweckt noch ein Humanist zur Umkehr gerufen wird" '''^). Het antihumanisme dringt zich vooral naar voren als antiethicisme en waarschuwt tegen de moraal als uitweg uit den chaos. Kan in het uitbreken van het gericht over deze w ...
Wereldoorlog en theologie - pagina 30
gebroken leven. Talrijke tendenzen en stroomingen in deze eeuw komen dan ook samen in een diepgaande crisis van de ethiek. Zoowel vanuit de dialectiek als vanuit de existentie-filosofie en het antihumanisme wordt deze crisis zichtbaar. Het vele spreken van de concrete situatie en het „Gebot der S ...