Filteren
van 13
Zedelijkheid en recht - pagina 26
22 als deel van de zedelijke orde, is daarvan een dienend deel, dat zich tot de overige zedelijke orde verhoudt als middfel tot doel. Van een scheiding tusschen zedelijkheid en recht wil Cathrein niet weten, evenmin als van een scheiding tusschen gezindheid en legaliteit. De rechtsplichten, die h ...
Zedelijkheid en recht - pagina 16
12 en daarom praktische rede. Zij is niet van een vreemden, selbst nicht eines göttlichen Willens afkomstig, maar de wet van onze rede zelf, waarom ^ deze dan ook autonoom is. Deze innerlijke zedewet ' treedt voor ons op in den vorm van een gebod, van een onvoorwaardelijken niet hypothetischen, d ...
Zedelijkheid en recht - pagina 17
13 waarden, waaronder de willekeur van den een met de willekeur van den ander, naar een algemeene wet/ der vrijheid kan vereenigd worden. Dit is wat men ook later genoemd heeft de „Maxime der Coëxistenz". De ethische wetgeving dringt met innerlijken drang. • De juridische dwingt met uitwendigen d ...
Zedelijkheid en recht - pagina 35
31 Alvorens hier nader op in te gaan, wensch ik eerst stil te staan bij het constante verschijnsel van het innig verbonden zijn dezer zede met de religie. Altijd en overal toch, is het geloof aan die hoogere ordening welke wij de zedelijke wereldorde noemen, een vaste geloofsovertuiging van nog o ...
Zedelijkheid en recht - pagina 19
15 dan een geschiedenis te geven van het Absolute, van den wordenden God; hetzij dan, gelijk bij den eerste, voluntaristisch als willen, hetzij, gelijk bij den tweede, rationalistisch als denken. Deze keer in het denken was niet zonder invloed ook op ons probleem. Hij schiep de behoefte aan een a ...
Zedelijkheid en recht - pagina 36
32verre zij het van U! Zou de Rechter der gansche aarde geen recht doen?^^) Volgens von Ihering*") zou ook het Hebreeuwsche woord raischpat dezelfde gedachte uitdrukken als het Grieksche dikè en het Duitsche Sitte, en wel die van normeerenden en bindenden gedragsregel, waarbij hij dan te r ...
Zedelijkheid en recht - pagina 37
33 mede de, in ruimer zin, ethische ontwil?;keling der volkeren begint, over de wijze van dat ontstaan is, tusschen hen, die gemeenschappelijk van deze onderstelling uitgaan, onderling verschil. Voor zoover ik in de door mij geraadpleegde literatuur heb kunnen nagaan, bepalen deze verschillen zic ...
Zedelijkheid en recht - pagina 38
84Deze theorie is zeker niet onvernuftig. Toch wil het mij voorkomen, dat bij haar een zonderlinge verwarring voorzit tusschen zede en moraal. Wanneer Gumplowicz zegt, dat het recht een product is van samentreffen verschiedener sozialer Elemente, de moraal echter het product der verhouding ...
Zedelijkheid en recht - pagina 39
35 spreken van moraal of zedelijkheid. Even bedenkelijk acht ik het dan ook, bij de leden van een primitieven zwerm, bij die eener horde reeds van zedelijkheid te spreken. De tweede theorie, volgens welke zedelijkheid en recht zich als parallel uit de zede zouden hebben ontwikkeld, wordt voorgest ...
Zedelijkheid en recht - pagina 40
36raedemenschen gelijk te blijven, en hem daarom doet handelen als de anderen. Bij dit soort normen zijn echter zedelijkheid en zede eerst nog ongescheiden. Maar de differentieering gaat door. De zedelijke of moreele normen komen straks tot een eigen bestaan en evenzoo die normen welke wij ...
van 13
