GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Synode-indrukken.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Synode-indrukken.

26 minuten leestijd Arcering uitzetten

VI.

Om de erfenis van Assen.

Enkelen, het viel van te voren te vermoeden, hadden bezwaar gemaakt de erfenis van .A.ssen te aanvaarden en brachten dit ter kennis van de Synode.

. Enkelen, want lioewel de tellers zeggen, dat het getal bezwaarschriften tegen de vijftig liep^, staat da.aracliter iiatuurlijk: , slechts èea-heet. klein, eeu minimaal deel v^'aSr^g-leden onzer tTerèformeerde, Kerken. , _ , .•; .•; ..•

Wie de percentagecijfers' '•met üit het oog verliest, ziet, hoe bijna allen met'de erfenis van Assen hartelijk zijn ingenomen.

JNU mag de kerk echter niet redeneereii: de bezwaarden vormen, zulk een verdwijnend klein deel, dat men m"èt; ? : lig'tf-> tiii: e|t'c, pnnstig rekening heeft te houden. "' , .••.•; ; --:

Dan zou het lot. der zielen liaar niet zwaar wegen.

Maar de Synode vaii Grcningeai was door zulk een geest' allerminst bezield.

Een paar bladen schreven wel, dat met de bezwaarschriften tegen de beslissingen van Assen te Groningen korte metten zijn gemaakt.

Doch daaruit bleek duidelijk, dat de schrijvers van die artikelen de Synode niet hebben bijgewoond.

Het zou vanzelf niet te misprijzen zijn .geweest, indien de Synode de praealabele kwestie had, gesteld, hoe die stukken moesten worden behandeld'.

Zoo-had zij b.v. kunnen bepalen, dat bezwaarschriften, welke geen gronden ontleenden aan Schrift en beHjdenis, eenvoudig ongegrond zouden worden verklaard, terwijl alleen opi die missives, welke wel zulke gronden trachtten aan" te voeren, nader zou worden ingegaan.

Dat zou zeker geen onheusche houding zijn geweest.

weest. ¥AI toch, van zoodanige maatregelen onthield de Synode zich. ,

De bezwaarschriften werden ter fine van praeadvies aan één commissie toevertrouwd en deze heeft aan elk daarvan zooveel aandacht besteed, dat zij — dit kwam al spoedig uit — het zwaarst belast was.

Eigenlijk ware het doeltreffender geweest, indien zaken, welke los vfui Assen stonden, als „een verbeterde bijbelvertaling", „uitbouw van de belijdenis" .en „vrouwenkiesrecht", haar bespiaard waren gebleven en deze onder andere commissies waren verdeeld, welke soms lang vóór haar; ^ met haar arbeid gereed kwamen. ^ijïïi^-

Aan de bezwaarschriften had zij meer dan genoeg.

Maar dat verleidde er haar niet toe van den befaamden Franschen slag gebruik te maken.

Integendeel. Elk stuk werd nauwkeurig getoetst.

En wanneer het antwoord in vele gevallen schier gelijkluidend uitviel, lag dat niet aan het onderzoek, maar aan de betrokken bezwaarschriften, welke ondanks alle verschil in stijl en intonatie hierin overeenkwamen, dat zij niet schriftuuriijk en konfessioneel gefundeerd waren.

Onder de .bezwaarschriften. waren, er, welke in hoogst sympathieken toon waren gesteld; oofe zulke, welke een minder goede' gezindheid verraadden; ook, welke niet weinig verward waren.

Deze kategorieën zal men onder de „bezwaarden" in het algemeen ook wel aantreffen.

Daarom mogen niet allen over dezelfde kam worden geschoren.

Toch moet dit voor alle kerkelijke vergaderingen de maatstaf van beoordeeling blijven: alleen wanneer geargumenteerd wordt uit Schrift en belijdenis is er vruchtbare samenspreking mogelijk.

Hiervoor heeft de Synode zich streng gewacht, dat zij geen dispuut-college we'rd.

De Synode zit om beslissingen te nemen, niet om aldoor maar correspondentie te voeren.

Opmerkelijk was het, hoe vluchtig soms de ge^. schriften, welke de Synode van Assen publiceerde, door stellers van bezwaarschriften waren gelezen.

Het spreekt vanzelf; dat de Synode niet in herhaling wilde vervallen en daarom in zulke gevallen eenvoudig naar de Assensche litteratuur verwees.

Zelfs was er een bezwaarschrift hij, dat moeilijk een bezwaarschrift kon worden geheeten.

Het bevatte ©en aanklacht tegen de opvatting an een predikant, welke de protesteerende zelf oor rechtzinnig hield.

Het is misschien nog nooit voorgekomen, dat iemand van rechtzinnigheid werd beschuldigd!

De knoop zat echter liierin, dat de schrijver den redikant, dien Assen veroorde3lde, eveneens voor echtzinnig hield.

En het betoog kwam hierop neer: als de eene redikant er om zijn rechtzinnigheid uit moet, dan ok de andere.

Intusschen heeft de aangeklaagde predikant reeds n de bladen geschreven, dat hij nooiit geleerd had, at de aangeklaagde beweerde.

Zoo wordt de zaak nog wonderlijker.

Mr Knibbe was ook weer met een brochure op et appèl.

Tevergeefs zocht men daarin naar nieuwe ol teekhoudende argumenten.

Blijkbaar heeft de heer Knibbe nog steeds geen echt begrip van een kerkelijke procedure.

En niet zoodra waren de konklusies - over dit ezwaarschrift in de pers verschenen, of heet van e naald wierp Mr Knibbe' weer een brochure als Open Brief" de kerkelijke wereld in.

Typeerend is de eerste zinsnede: , , Aan de zegsijze uit onze regentijd: „Wat de heeren wijzen, ebben de gekken te prijzen", werd ik in zeer terke mate herinnerd, toen ik van het antwoord er Groninger Synode kennis nam".

'• Een mensch moet zich eens bezinnen, wanneer . „onze regentijd" dateert. ' ".

Deze zomer was bij uitstek een regentijd, - maar, ik meen vrij zefcér te weten, dat bedoeld. , sp.reekr, - v; , woord • al van ouder, datum' is. '•M: S'IS^|liS

Natuurlijk bedoelt; JJj; .J^itxhe[i^onze rege^^^^K tijd. '4^: : |ifeJ.: f: ; '-s& ^? " '^^iP

En wij behooren töt de goedwillige lezefsj: ; "^^gaarne zelf korrekties aanbrengen. •••.•.•v"--S§? : ;

Dat zulke fouten in een krantenartikel voorkomen is te. verklaren.

In een brochure evenwel moeten-zij tot de kontra.ba.iide' worden gerekend. -

•Maar hieruit blijkt wel, dat Mr Knibbe zich niet eens den tijd gunde om nauwkeurig "te korrigeeren.

Ongeduld is het kenmerk van heel zijn „Open Brief".

Brief". Hij kon niet wachten tot hel geheele rapport. was openbaar gemaakt.

Bij het lezen van de konklusies greep hij al dadelijk naar de pen.

Dat is toch zeker de methode niet.

" De Synode toonde ook haar welwillendheid en lankmoedigheid tegenover het Getuigenis, dat de classis Amsterdam van de schismatieke kerken deed uitgaan.

Dit stuk was wel .-a.aJi de Synode' toegezonden, maar was niet uitsluitend voor haar bestemd.

Het droeg ©en algemeen karakter.

Om die rgden zou het alleszins oorbaar-geweest zijn het stuk ter zijde te legge'n.

De „Synode deed dit niet. , :

Zij gaf - er e, en breed en waardig antwoord op.

Hebben de ^phismatieke kerken het nu biddend overwogen? . . -

Hebben zij de gelegenheid aangegrepen om & Ï eens rustig over te denken?

• Geen 'sprake van. .

Op een tweedaagsche vergadering van bovengenoemde classis werd het voor kennisgeving aangenomen. .fSpSs^; '-

Ku. hindert ons dat'"nië|, Ki . .

Maar het teekent tO'Ch..-^l: ; ^iïi; ; K: ': ; f: ; g; : : ^v; : : ; ; „yS5iï;

Het teekent aan welken föirft "•de* vs^are" vèrz-oe-"-: ningsgezindheid gevonden wO'rdt.

Dit 'deed evenwel de Synode klaar uitkomen: wel vergeving en verzoening, maar niet ten koste van de wa.arheid.

Het Leerboek.

Het eerste belangrijke punt, dat op' de Synode aan de orde kwam was dat van het Iioerboek voor Catechisatie en School.

Maar liet bood ook de ..eerste van een-reeks; teleurstellingen. ''^(''vi^'-l /SmSl':

Het was niet gereed-., - i-r , , ,

Ja, het was bij lange n'a niet gereed.

Gelijk men weet vernieuwd© de Synode van Utrecht de opdracht, welke de Synodfe van Leeuwarden, aan de drie Deputaten had verleend..

Alleen gaf zij er de nadere omschrijving aan: een volledig nieuw Leerboek te ontwerpien in twosuitgaven, waarvan de kleine in den vorm vatï vragen en antwoorden bestemd zal kunnen .worden voor de jongere catechisanten en de leerlingen der lagere school en de groote in thetischen (stellenden) vorm.

Dit komt dus neer op het op'stellen van twee leerboeken.

Natuurlijk zou daarbij het groote den grondslag moeten vormen vaii het kleine.

Welnu, liet bleek, dat aan het kleine nog niet eens was begonnen, omdat het groote Oip zich had laten wachten.

Het kan niet verwonderen, dat over dezen gang van zaken uitingen van spijt werden vernomen.

Er verscheen zelfs een voorstel om voor het • saamstellen van de beide leerboeken een prijsvraag uit te schrijven.

Evenwel bedoelde de voorsteller daarmee —gelijk hij bij interruptie n^der toelichtte ^ een prijsvraag zonder prijs. - i& -.^''x-~ïrS'pi^f> i--mH4"

De Synode .hïaff' daarin echter' nfeT: -V*gel#; ? tfi": . trouwen. '"^P"""^^ ' 'S; , «|ft-

l^eeuwarden ha; d'drie Deputaten benoemd.''en Utrecht heeft hen herbenoemd, die als alleszins deskundig mogen worden aangemerkt.

^Misschien zou een prijsvraag zonder prijs wel enkele concept-leerboeken opleveren, maar of ze aan de eischen zouden voldoen, zou moeten worden afgewacht.

Wij voor ons staan daartegenover wél wat scep-' tisch.

In betere handen dan nu..kan. het werk moeilijk worden gesteld. "^i^^:

Nu is er tenminste al iets van klaar en '.de; . mogehjkheid is niet uitgesloten, dat een jaar yóórj''-; het saamkomen der volgende Synode beider]; g^^ boeken geheel gereed liggen. ': -^; 4^M!^

Moest men echter de uitkomsten van ©en prijs-' raag zonder prijs afwachten, dan zou, stel dat ze niet geheel onbevredigend waren, de volgende Synode een jury moeten benoemen, die wel niet; -^'. staande de Synode advies zou kunnen uitbrengen ' en alzoo' drie jaar zou moeten krijgen om ..êen; ^ goed beredeneerde beoordeeling te geven/-.^pg^^fe'W

Zoo waren, we nog verder van huis en Zö'u^; lSl|; |q og langer duren. .'-pv-^^

Vergeten mag daarbij niet worden, dat deze Dejpü--; ? talen getoond hebben, te werken. Op de Synode "

van Utrecnt' Boeien zïj'feeds-eM'/'piro-eve 'aait Üié viel niet in den' smaak. Todï voelden" zij zich hierdoor niet beleedigd, maar lieten zïcli een nieuwe opdracht gaarne welgevallen. Voor zulk een zelfverloochening mogen onze kerken wel erkentelijk zijn.

Dan — men stelt zich het opstellen'van deze leerboeken misschien wel& ens wat al te gemakkehjk voor. Rustig voortarbeiden is hiervoor noodig. Snippernurtjes zijn hiervoor - niet voldoende. En welk mensch heeft tegenwoordig .den tijd om aan iets onafgebroken te arbeiden? Waarbij dan nog komt, dat Leeuwarden uitsprak, dat bij het opstellen van het Leerboek voehng zou worden gehouden met de Deputaten voor den „Uitbouw der Belijdenis". En deze Deptitaten hebben in het geheel nog geen positieven arbeid gepresteerd! En nu zwijgen wij nog van het kerkelijk konflikt, dat ook hem, die het groote leerboek .had óp. te stellen, zooveel tijd •ï'O'ofde. ^ï%M.^s^.^-''"> i!!lS? ^^Siil

Wij zijn allesbeliaive• ad'vökaten vóof''uitstëh "

Het uitstellen is in onze kerkeii een kwaad, dat al grooler afmetingen begint aan te nemen.

Men zal ons steeds onder dé felste bestrijders daarvan vinden.

Maar in dit geval had de Synode geen keus.

Wat niet klaar is, moet uitgesteld woïden.

Of men moest tot afstel besluiten, waarvoor niemand ter Synode het opnam.

Doch wanneer uitstel dan toch onvermijdelijk was, garandeerde de benoeming van dezelfde Deputaten het meest, dat het uitstel het kortst zou duren.

Inmiddels mag deze zaak niet licht worden opgenomen. .

Het zal inzonderheid''VOor den opsteller van het •groote leerboek hard ploeteren zijn om binnen een behoorlijken termijn zijn voltooiden arbeid over te dragen aan de opstellers Van het kleinere leerboek. . '

AVij zien dat eenigszins donker in.

En. wij weten maar één uitweg.

-•.L ft't e n C u r a t o re n v a n d e T h e ö 1 o g i s c h S c h o o 1 ' P r o f. H o e k s t r a, d i e de o p s t e-1 er van het groOite leerboek is, v-an Kerstmis. 1927 tot de Groote Vac an tie 1, 928 vrijstelling van college g.even.

-Dit kan dunkt ons, zonder al te groote schade VOO-r de Theologische School geschieden. Immers, Dr. Hoekstra is niet-pias hoogleeraar, maar reeds van 1912 af. De studenten hebben van hem stapels dictaten, zoodat zij niet verleen behoeven te zijn, .wat zij hebben te. bestudeeren. Bovendien zijn zijn •'^^jGereformeerde Homiletiek" en het eerste deel van de „Geschiedenis der Philosophie" in druk verschenen. De studenten, kunnen - verder, al staan de colleges voor gerüimen tij'd stil. '-'

Zoo kan binnen het jaar het groote leerboek af zijn.

Het zal de beide andere opstellers gemakkelijk vallen, binnen nog een jaar het kleine leerboek te voltooien.

Dan is alles op tijd voor elkaar.

M ogen w ij dit den C u r a t O' r e n d e r 'T h e o logische School in . welwillende overweging geven?

-^ Aan Oufl-Hospitanten van de VrUe universiteit.

Mag ik als postiljon dienst doen tusschen de tegenwoordige bewoners._van het Hospitiurn en .de vroegere? - #: s|É^: -' . '^i^'^f^iSSlIS'

vroegere? - #: s|É^: -' . '^i^'^f^iSSlIS' Bijn.a allen, die hun gelukkigen-studententijd' in het Hospitium hebben doorgebracht kennen de trou we P a u 1 i n e B O' h 1 e.

Drie-en-dertig jaren lang heeft zij de eigenaardigheden van de hospitanten verdragen.

Zij heeft steeds de zichtbare sporen vm uitbundigheid geduldig uitgeiwisoht. ^'i-tó^.'^^-', ' hun

Boven de gewone heeft zij nog heel-veel 'buitengewone zorgen zich gaame voor hen getroost.

Met October is nu voor haar de wei-verdiende rusttijd aangebroken. •^.v^^-ïiJs^c.

De tegenwoordige Hospitanten. zoudeii haar bij haar vertrek gaame een waardig aiandearken aanbieden.

Z, ij onderstellen, dat het hun kwalijk zou worden genomen, indien ook de-Oud-hospitanten niet in de gelegenheid, werden gesteld om hieraan mee te werken.

Die onderstelling is immers juist?

Zou eenig voormalig bewoner van het Hospitium kurmen vergeten, .!feioe, ., , - Eauli©n, . zich voor hem heeft uitgesloofd? , ^SifêïiS, K& ^Sa^lSS-'

Ik denk, dat menigeen dajikbaaf zal zijn, dat hij op deze wijze voor zijn vroegere ondeugend-•heden een soort monument expiatoire kan oprichten. Vertrouwd mag dan ook, dat niemand hunner zich aan de huldiging onttrekkein zal.

Het geheim, dat zij het zoor lang in het Hospitium kon uithouden, is ongetwijfeld gelegea in haar liefde voor de Vrije. '

Vandaar die onuitputtelijke toewijding.

En nu is het kort dag.

Wij schrijven bijna Ocifoher.

Men stelle dan niet uit zijn gift te zenden aan den fiscus der Commissiei, den heer • J. C. A. van Loon, Keizersgracht 162, Amsterdam Centrum, postgiro no. 80815: '

-= üitgelelct.

Het is toch curieus, dat zog zorgvuldig bewaard blijven.

Een plan, zorg-vuldig voorbereid en dat beioelde een verrassing te worden, werd dbor „Sfaat en Kerk", het officieel orgaan va.ïi de Hervormde Gereformeerde Staatspartij jammeriijk verklapt. Zij schreef in haar nr - van 2 Séplember j.l.: • '

Telegrammen. ^ii^i^l^^

AMSTERDAM. 1 September 1927. Naar ^êtjfTCariiemen, zal^Prof. V. Hep.p, Hoogleeraar aan de Vrije UniveTsiteit en Redacteui-van het „Gerieformeer-' de" weekblad „De Reformatie", op 31 October a.s. een H e r v o ; i' m i n g s r e - d e houden in de R o o m s K a t tl o 1 i e k - e K e v k aan bet Singel, zulks als cont prestatie vooir de door Pater Borromaeus de Greeve, uit het kloQister te Woerden, op 29 Augustus in de G e-- r e f. K e r k te Koudefcerk gehouden O r a n j e-r e d e En hetzelfde blad. laat daarover in het nr van 9 September deze . oiitroexende ontboezeming hooren: • •• '. '> -_'fff$': < ÏSf-'^^^^^^£: .i: ff0'

.ij; ^-; ' Toen we dil; stuk géschreven hadden, ontvin-gein .ï5jve , , Staat en Kerk", waarin ons het optreden van; "Prof. V. Hepp, Hoogleeraax aan de Vrije Universiteit, werd meegedeeld in een Roomsche Kerk te Amsterdam, voor Jiet uatspireken ; vj; n."een'„Hervoirmingsredef' op 31 October a.s.! ^..j.-v-iv.

En dit als: c o n t r a-pir a e s tatie !

Waarom ook niet? „Sooirt zoekt soort". I^n 'tis nu wel duidelijk, dat de „broeders" stoelen, ook op den preekstoel, op één wartel des geloofs.

We zijn geen profeet maar dit kunnen we wel zeker ' zeggen, dat er van een .goede K e r k-hervormingsrede, niel veel terecht zou komen.

Rome vloekt al degenen, die belijden, wat Luther ' en de andere hervormers beleden hebben naar de Schrift: D e r e c b t v a a r d i g m a k i n g . d o o r li geloof alteen. . , .-...v i.; ., .

Waarvoior ze ook goed en bloed helbibeB.> -^'èjïigehad. Rome verandert niet.

Maar dan moet de coalitie-broeder, die ni de politiek met haar arm in arm loopt ze k er-v er an-, d e r d zijn. - '

Dat. wil zeggen: de-Waarheid Gods prijs hebben gegeven en niets meer verstaan van 't geen ons scheidt van de valsche Kerk.

In de gescheidene kerken houdt men er niet alleen, een on-gereformeerde leer op na, dwaalt men niet ter goedier trouw, maar wordt er op aangestuurd hot werk . GiOds uit vroeger eeuw ongedaan te maken.

Een kind kan zien, waax hef afscheidingsbegijisel en het coalitioverbond op uitloopt. Rome — ""Rome .— Rome! -

We behoeven niet te verwachten, dat één van onze predikanten vo'Or oen Hervormingsrede in de Roomsche Iferk zou worden gevraagd. Zij .zijn met eea drievoudigen vloek vervloekt. En , als ze gevraagd werden en deden het, kwamen ze er zeker niet levend meer uit!

Dmdat zij buigen voor het Woord en rasechte zonen der reformatie willen zijn i'n handel en wandel en getuigenis. 0 "'"•'-

Ze zeggen; dat Prof. 'Hepp-éii' öok'de mis zal opdragen, alis „ c o n t T a - , p f a 6 s t a t i e '"• voor het we der Reformatie. iéfii^''$fx^^-

Of het allemaal wAsaf.Wf^U-•

Wij roepen hem toe: Man, loop met je heele afgescheidene - kerk naair .Rorne over.

Wiant daar ben je op je piaafs.rf^f^yKg!^? ? ? ; : )'; ^, : ^^-.-

Wij staan hier helaas voor een voldongen feit.

Wij hebben er ons bij neer. te leggen: het is uitgelekt. • ^'iiX.-^^J-• '

Thans is de aardigheid èfïéï-^-èn-hebben we besloten alles maar te vertellen.

Het zal zoowat een maand geleden zijn, dat de paus bij mij aanbelde. Van het vliegveld in zijn tuin w.as hij in een non-stop-vMoht naar Schiphol gevlogen. Zijir afwezigheid werd in het Vaticaan niet opgemerkt. Slechts enkele getrouwen waren ingewijd. Hij reisde: incognito onder dan naam van Gravius Meierius. Wie schetst onze verbazing, " toen hij zijn wensch te kennen gaf om aan het eind dezes jaars aan de Vrije .Universiteit te komen studeeren. Doch daar bleef het niet bij. Hij wilde de heele Roomsche kerk zonder slag of stoot Gereormeerd maken. Daarom noodigde hij mij uit om op' Hervormingsdag een reformatorische rede te ouden in de Roomsch-Katholieke kerk' aan den ingel te Amsterdam. Hij zou-zoirgen, dat die ede per radio zou worden uitgezonden. De nieuwste itvinding op radiogebied zou daarbij in gebruik orden genomen. Er zouden microfoons worden eplaatst, welke automatisch mijn Hervormingsrede n het Engelsch, Fransch, Duitsch, Italiaansch, Eseranto, Russisch Maleisch, Hottentotscih enz. enz. ertaalden. Daarna zou hij zelf den kansel belimmen om zijn schapen over de heele wereld p het hart te binden aan mijn opfwekking tol eformatie gehoor te geverr.

Van dit tot in alle onderdeelen uitgewerkte plan as ik tot in alle onderdeelen van mijn bewustzijn eduusd. Ik meende echter de uitnoodiging niet e mogen weigeren. Wij beloofden elkander bij andslag geheimhouding. De paus vertrok opi deelfde wijze als waarop hij gekomen was. Geen aan kraaide ernaar.

Ik had echter buiten den haan van Ds Lingbeek erekend. Die kraaide tot mijn grooten schrik wel., Hoe „Staat en Kerk" er achter gekomen is, weet k tot op dit oogenblik niet.

Maar ik voelde, dat de mannen van de H. G. S. et niet zoo gelaten zouden aanzien. Ik wilde weten, at zij in het schild voerden. Daartoie stelde ik mij n verbinding met een journalist, die vermaard s om zijn cletektieve gaven en zijn uithoudingsermogen. Hij kan h.v. gemakkelijk een week in. en schier luchtledige kast opgesloten blijven en zich in het leven houden met wat .in een klein pic-nic-mandje aan-teerkost is gestopt. Reeds , na., .een dag of drie; iïViiëï; ijontving ik van hea"n dièti'v^öl^fe|"T genden brief: ""'" '••' ' '••

Hooggeleerde Heer,

Uw geëerde orders heb ik uitgevoerd'. Bijzonderheden deel ik het liefst mondeling mee-. Ik kreeg er de lucht van, dat ten huize van Ds' Lingbeelt een mysterieuse vergadering zou wo-r'den gehou-. h den. De omstandigheden waren mij gunstig. In een ­ onbewaakt oogenblik van de gedienstige', sloopi-ik de woning van Ds Lingbeek binnen. Ik liep-de! trap op tot ik bij een kamer kwam, waarop stond: Hoedemaker-museum. Ik neifsde eens rond'. Eenkist droeg het etiket: hoeden van Hoedemaker. Een doos: dassen van Hoedemaker. Kort daarop hoorde ik gestommel. Ik sprong in ©en ruime kast. ., Tal van deftige heeren traden binnen, ik schat, ze op een twintig. Mannenbro'eders, zoo sprak Ds Lingbeek hoorbaar aangedaan: gij heht het snoodé plan vernomen. Wij mogen daaronder niet lijdelijk , blijven. De vaderlandsche kerk vraagt ons goed! - en , pns bloed om dien aanslag te keeren. Ik zal u. Hooggeleerde Heer, zijn heele speech, maar niet schrijven, ofschoon ik die stenografisch heb opgenomen. Het belangrijkste voor u is het voorstel dat hij deed en dat met algemeene stemmen werd aangenomen. Het" komt hieropi neer. Ds Lingbeek zal op 31 October bij den uitgang staan 'van de kerk, waar U Uw Hervormingsrede houdt. Een schare van getrouwen zal hem als een lijfwacht t insluiten. Zijn kleeding zal symbolisch zijn. Hij zal de eerste gekleede jas, welke Hoedemaker heeft gedragen, aan hebben, met de daarbij behoorende . pantalon. Ook de eerste vsritte das van Hoedemaker. De eerste hooge zijden van Hoedemaker zal zijn ' schedel dekkeai. En zijn tenue zal voltooid' zijn door twee linksche schoenen om te verzinnebeelden, ' , ". dat hij van rechtsch niets moet hebben, van der--Neo-Gereformeerden niet, van de Christelijk-Historischen niet. In zijn hand zal hij houden een gele vlag, waarin de woorden: Liever Roomsch dan", separatistisch. Dan zal hij een speech houden met het refrein: al wie met mij mee wil gaan enz. Dan zal hij het land doortrekken om.te pogen heel „de" - kerk en heel het volk achter zich te krijgen. Er zal een lawine-tocht naar Rome worden georganiseerd. Ds Lingbeek zal alle volken, welke hij • opi zijn weg ontmoet, trachten mee te sleuren, leder deelnemer is verplicht een peiroleumkacheltje mee te dragen, om de sneeuw opi .de Alphen , te doen smelten, teneinde gemakkelijk' in Italië tekumien komen. De overlevenden ziillen eerst aan Mussolini hun eerbiedigen groet brengen. Daar'na , zal hij zich naar het Vaticaan begeven, op. den" stoel van Petrus toelreden en galmen met zijn - plechtigste stem: wie oprijst, is zijn plaats kwijt O ogenblikkelijk daarop ' zal hij kardinalen uit de Nederlandsche Hervormde predikanten kiezen. Die zullen in den schoorsteen bladen als „De Reformatie" verbranden. En zoodra de rook uit de schouw opstijgt zal het volk wel roepen: Vivo Lingobecchio! In elk geval zullen de Nederlandsche H. G. Sers in een mengelmoes van alle Amsterdamsche dialekten al hossende zingen:

Raume paufe (bis) Laife Linkspain ain. Wig mittie Siprrat-isten Laife Linkspain ain enz. • 3_; Jvf •

Komt U dit, Hooggeleerde Heer, min geloöflijk voor, dan moet U 's Vrijdagsavonds maar eens gaan lu.isteren bij de kosterij van de Nieuwe Kerk opden Dam. Daar worden op de zolderverdfieping de oefeningen gehouden.

De Roomsche leer zal vervangen worden door de Hoedemakersche, maar de "Roomsche kerkinrichting zal worden behouden, want zei Ds Lingbeek, die is 'toch ook genootschappelijk. En we moeten voor de goede zaak wat oiver hebben.

Tegen Mei 1928 is een encycliek te wachten, welke naar de eerste woorden genoemd zal worden: Hoedomakerius scripsit

Onmiddellijk daarop zal Ds Zandt bij de Tweede Kamer het initiatief-voorstel indienen om het Ge-. zantschap bij het Vaticaan te herstellen. Hopende, dat deze inlichtingen naar Uw genoegen zijn, verblijf ik met hoogachting

Uw dw.

Hondeneusius.

Hieraan heb ik niets toe te voegen. Alles is nu kompleet uit de doeken gedaan. Den lezer heil.

Het bovenstaande lag reeds gedrukt, toen het nummer van 23 September j'.l.. van „Staat en Kerlc" werd toegezonden — natuurlijk niet door de Redaktie zelf.

Daar lazen wij:

i0y-'M Corrigendum.

: Vail'"'Bevoegde zijde deelt men ons mede, dat ons bericht, als zou Professor Ee-pp, Hoogleeraar aan, de Vrije Universiteit, op 31 October a.s. een Hervormingsrede uitspreken in de Roomsche Kerk aan; het Singel te Amsterdam, op een mystificatie moet berusten.

Wij hadden ons intusschen over dat bericht niets " verbaasd, gezien h.et, " ••••••' - - - -

Kerk te Koudekerk aan den Rijn, op 29 Augustus j.l. opgetreden is, tot het houden van een Oranjerede, de bekende pater Borromaeus de Greeve van de orde der Franciscanen.

Voor wat hoort wat, niet waar?

DE REDACTIE.

'Gaarne brengen wij bij deze aan Lingbekius I en zijn staf ons kompliment en de betuiging van onze deelneming over.

Ons kompliment, omdat zij hun aftocht op zoobuitengewone (wij durven niet te schrijven: buitengewoon handige) wijze wisten te dekken.

Een betuiging van onze deelneming, omdat zij de dupen zijn geworden van mystificatie alsmede van onze spotternij.

Wij wenschen hun toe voorspoedige beterschap van hun febris fanatica, welke bij hen soms de gevaarlijke hoogte' bereikt van 43 graden.

Mogen zij inzien, dat hun fanatisme na zich sleept bewustzijnsvernauwing, gemis aan gezond verstand, lichtgeloovigheid en onnoozelheid — om van onchristelijkheid nu maar niet te spreken.

]\Iogen zij ook het kontrak't met het telegraaf agentschap Yalsch Diaz verbreken.

-^ Afskeid.

Gaaine geven we een plaats aan het afscheidswoord van Ds Postma.

Geagte Red.

Waar ek op die punt staan om Nederland te vertaal; en na my vaderland terug te keer, Avil ek liiemiee atskeid neem van almal, wat vir my so goed was.

Die Here het nie alleen my weg liierheen voorspoedig gemaak, maar ek kan met dank getuig, dat Hy ray hier veel laat geniet het. Prof. en Mevr. Hepp" met huUe gcsin is ek dankbaar, dat hulle my so vriendlik oiilvang en altyd verzorg het. Die Reëlingskommissie van die Sinode dank ek vir die aangename vejrblyf in Groningen — en dan die hartlike hoflikheid van die Sinodelede selt! Hoe gasvry was tog die omgang met die Broeders on Susters waar ek mog loseer, as ek hier en daar moes preek of spreek! Dan kan ek ook nie nalaat nie om viral ie bedank Prof. Lindeboom van Kampen, Prof. Mevx. Kuyper van Bloemendaal en ook Mej. H. S. S. Kuyper, deur wiens vriendlike bemiddeling ek in slaat gestel was om Haar Majes; leit, Koningin Wilhelmina te mog sien en hoor met die plegtige opening van die State Generaal.

Geagte Lesers, ek kan U nie sê nie hoe dankbaar ek gevoel vir die groot belangstelling wat hier betoonj is waar ek mog optree. Al jdie blyke van liefde en belangstelling aanvaar ek nie soseer vir my persoon (ik gevoel my daartoe onwaardig) as wel vu* my Kerk en Nasie. " ' •

My aangename ondervinding is, dat Nederland vir Suid Afrika nog lief het. Dit kan ook nie anders nie! Want nie alleen is ons geloofsgenote, maar ons is ook eie Jamilie, nie waar?

As ek D. V. in Suid Afrika aankom, dan sal ek aan my Kerk en Nazie sê: „Komt, hoort toe, o gy allen, die God vreesit, en ik sal vertellen, wat Hij aan mijne ziel gedaan heeft". Ek mog nie alleen veel geniet van die ryk begenadigde Geref. lewe hier, maar die getroue liefde van die Hollander vir die Afrikaner sal ons harte in Suid Afrika, o so goed doen!

Mog die Here die Geref; Kerken in Nederland ryklik seen!

Liewe Vriende, van harte wens ik U alles ten beste. Met vriendhke dank, Geagte Red., vir die opname hiervan,

D. POSTMA, v.d.m., Burgersdorp, Kaapprov. S. A. Amsterdam, '21 Sept. 19|27.

Wij behoeven Ds Postma niet meer aan onze lezers voor te stellen.

Wij deden dit reeds.

Ds Postma neme de verzekering mee naar zijn land, dat de oude liefde van onze. land-en geloofsgenooten voor hun Zuid-Afrikaansche broeders door zijn komst weer is verwakkerd.

Zijn verblijf werd door onze Gereformeerden oip lioogen prijs gesteld.

Mogen in de toekomst de betrekkingen zóó nauw worden, dat wij als Gereformeerden, als Calvinisten, elkander op geregelde tijden ontmoeten.

Als leden van het lichaam van Christus hebben wij elkander noodig.

Het zal zeker onze lezers dankbaar stemmen, wanneer wij hem mededeelen, dat Ds Postma, zoo de Heere wil, in ons blad Afrikaansche brieven z, al schrijven.

IIEPP.

Cerefomeerde Studenten Beweging.

Volgens aan onze Redactie toegezonden officieel bericht, waaraan wij graag plaats inruimen, is op een vergadering van de Besturen der drie Geref. ytudentencorpora, samengeroepen door den Senaat van het ytudentencorps aan de Vrije Universiteit N. D. D. D., de volgende motie met algemeene stemmen aangenomen:

Het Bestuur der Unie van Gereformeerde Studenten aan Rijksuniversiteiten en Hoogescholen in Nederland, S. S. R.

De Senaat van het Studentencorps aan de Theologische School te Kampen, F. Q. I.

De Senaat van het Studentencorps aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, onder den zinspreuk Nil Desperandum Deo Duce, in vergadering bijeen te Amsterdam, den 27en September 1927;

overwegende dat vele beproefde vrienden der G. S. B. zich van haar afkeeren, zoodat het b.v. haast onmogelijk wordt de gewenschte sprekers voor haar congres te krijgen;

dat in breede kringen het vertrouwen in haar ernstig geschokt is;

dat de G. S. B. in studentenkringen merklsaar aan waardeering inhoet;

betreurende dat nuanceeringen van gezond Gereformeerd studentenleven in den laatsten tijd tot tegenstellingen zün verscherpt;

van oordeel dat de samenwerking der drie corpora moet worden gehandhaafd,

dat derhalve thans het oogenblik is aangebroken zich op de „Basis van Samenwerking" opnieuw te bezinnen;

spreken als hun meening uit dat het doel der G. S. B. (art. 1 B. V. S.) voornamelijk is:

a. het verdiepen van de kennis van en het inleven in de overgeleverde Gereformeerde levens-en wereldbeschouwing; de plaats der critiek zij bescheiden, aangezien aan die kennis nog zooveel ontbreekt, en — gezien de vlottende bevolking der studentenwereld, •—• steeds zal blijven ontbreken al moet met nadruk op den voorgrond gesteld, dat het nooit de bedoeling kan zijn, die overgeleverde beschouwing klakkeloos na te spreken;

b. het bevorderen van het contact tusschen leden der corpora onderling, daar deze niet zijn vereenigd aan één Calvinistische Universiteit, die alle faculteiten om-A'at;

verzoeken het Algemeen Bestuur der G. S.B. en de Redactie van Fraternitas hiermede rekening te houden;

geven in overweging:

aan de Senaten der Corpora,

in het vervolg bij de benoeming van A. B.-leden terdege rekening te houden met den heerschenden geest in het corps; aan het A. B.,

aan oud-leden v. h. A. B. niet langer dan één jaar na hun aftreden het recht van toegang tot de A. B.vergadering te verleenen;

voor het eerstvolgend congres een oommissie van advies te benoemen, bestaande uit de heeren: Prof. Dr F. W. Grosheide, Prof. Dr A. Noordtzij, Prof. Dr J. Ridderbos.

Het Bestuur van S. S. R.: P. Bolt, G. M. Meppelink. A. M. Jol, Mej. J. G. Hörchner, C. Beekenkamp, J. Mulder, D. Knijper Pzn.

De Senaat van F. Q. L: E. Theuuissen van der Born; P. H. Wolfert, R. Bakker, A. S. Timmer, A. J. v. Dijk.

De Senaat van N. D. D. D.: N. Okma, N. Streefkerk, H. W. Engelkes, J. Jonker, A. v. Leijenhorst.

Tot zoover de officiëele motie.

]\Iede op verzoek van de G. S. B. zelf treden we thans nog niet in een beoordeeling van de ter zake der G. S-. B. en van haar laatste geschiedenis genomen beslissingen. Het lijkt ons daarom goed, ook nu niet op deze motie in te gaan. Slechts woide hier verzekerd, dat hier esn gedachte wordt uitgesproken, die, objectief bezien, veel aantrekkelijks heeft. Verwezenlijking van het hier geoppierde denkbeeld zou, materieel genomen, zooveel beloften' kunnen hebben, dat wij gaarne onje blijdschap' uitspreken over wat ons een wending ten goede schijnt te kunnen voorbereiden.

K. S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 oktober 1927

De Reformatie | 8 Pagina's

Synode-indrukken.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 oktober 1927

De Reformatie | 8 Pagina's