Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 32

/

31 één staat zouden uitmaken 1), Ja zelfs dat de bewoners geacht werden te zijn "constitutionnellement assimilés entr'eux" 2) en slechts één volk te vormen 3), maar daarm,ee was men er niet, of liever daarmee maakte men het juist onmogelijk ooit zoover te komen. Volgens het kernachtig woord van Groen heeft men door vereeniging Noord en Zuid onvereenigbaaar gemaakt. De aldus verkregen "union intime" , die gelijkstelling der godsdiensten, eenparigheid op het stuk van handelswetgeving en amalgameering der schulden met zich bracht, en die men nog weer, door onevenredigheid in de vertegenwoordiging voor te schrijven, ten nadeele van het Zuiden verloochende, moest bij het Belgische volk wel tegenstand wekken. /

De ergste tegenstand kwam ontegenzeggelijk van de zij Roomsch-Katholieke kerk. Ik zal hier zeer kort over zijn. Niet, dat wie Willem I als verlicht despoot wil teekenen, in zijn strijd met Rome geen stof te over vinden zou. Maar zijn karakter als zoodanig springt hier zóó sterk in het oog, dat ik het niet nog eens - het is al zoo vaak geschied - În het licht behoef te stellen. Op de oprichting van het Collegium Philosophicum kom ik straks in ander verband nog terug; hier vermeld ik slechts, dat de koning zich tegenover Robert Fagel uitdrukkelijk op het voorbeeld van Jozef 11 beroepen heeft 4), dat hem anders wel eens tot nadenken had mogen brengen. Ik ga thans liever over tot zijn houding tegenover de Gereformeerde kerk. Waren de Koning van Holland en de Keizer Roomsch, in Willem had deze weer een souverein van haar belijdenis. Volgens Groen was hij zelfs eenigermate aan haar leer gehecht 5). Deze gehechtheid schijnt

de~

I) 2) 3) 4) S)

Art. I. Art. 4. Art. 8. Albers, op. eit. I p. 87. Handboek p. 782.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen