GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Evolutie - pagina 24

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Evolutie - pagina 24

Rede, bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

26

het dier vermocht had. Vooral het vérgaande transformisme waarvoor de duif vatbaar is, trof hem. Die kunstteelt nu gaat naar vaste wet. Ze berust op het beginsel, dat er, om nu bij de duif te blijven, onder de jongen van eenzelfde paar variatiën voorkomen, en dat, zoo men uit deze variatiën nieuwe paren afzondert, die b.v. iets rijker in hun vederen waren uitgedost, en deze keurteelt eenige geslachten achter elkander, aldoor tusschen evenbegaafden voortzet, die rijkere vederdos, in bepaalden vorm, ten slotte eigendom wordt van de verkregen schakeering. Een feit, dat ieder zelf herhalen kan, en dat niemand weerspreekt. Hiermede intusschen was hij er nog niet. Ook al wilde men toch onderstellen, dat op gelijke wijze in de wilde natuur door bestendiging van bepaalde variatiën nieuwe -r soorten ontstaan waren, dan bleef nog altoos de vraag open door wat macht in de wilde natuur de kennis en de keur van den boomkweeker of dierteeler vervangen wordt. T e zeggen, dat dit een organisch principe was, dat naar het doel zijner volmaaktheid dreef, of ook te erkennen, dat God deze keur regelde, ging niet. Dan toch ware de Zwecktheorie weer binnengeloodst, en viel met het Mechanisme heel de theorie. Er moest een mechanische macht te hulp worden geroepen. En hierin nu bestaat de grootste vondst van Darwin, dat hij metterdaad zulk een puur mechanisch agens aanwees, waaruit de bestendiging van een rijker begaafde variatie zich van zelf verklaren liet, of gelijk het ook wel is uitgedrukt, dat hij er in slaagde uit volkomen Zwecklosigkeit de hoogste Zweckmassigkeit van zelf te laten voortkomen. Hij ging daarbij uit van Malthus' stelling, dat de bestaansmiddelen voor het organische leven geheel onevenredig zijn aan de weelde waarmee dat leven zich voortplant. W a t geometrisch voortteelt vindt slechts arithmetische verveelvuldiging van voedsel i). Bracht nu nijpende honger in een belegerde stad er meer dan eens een ontaarde moeder toe het vleesch van haar eigen kind als spijze te bereiden, of brandende dorst den schipbreukeling tot het dooden van zijn makker, om het bloed

i) De geometrische progressie is; a, q, a, q^. a, q^. aenz.; de arithmetische: a, a + d, a-|-2d, a - | - 3 d enz.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's

Evolutie - pagina 24

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1899

Rectorale redes | 64 Pagina's