Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 35

34 hij zijn plan opgafl), maar daarna heeft hij het buiten den Raad van State om toch doorgezet. Hij heeft diens advies alleen in zooverre gevolgd, dat hij een consuleerende commissie heeft benoemd. Deze, wel uit predikanten bestaande, maar daarom volstrekt geen vertegenwoordiging der kerk 2) . kreeg bovendien slechts beperkten invloed 3) op de samenstelling van het Algemeen Reglement, dat in de eerste dagen van 1816 door den koning werd uitgevaardigd. Voordien waren nog wel drie leden van den Raad van State geraadpleegd, maar de Raad als zoodanig niet meer, wat bij een van de overige, Queysen, die dit ongrondwettig achtte, de hoogste verontwaardiging wekte. Wat de koning eerst op een constitutioneele wijze heeft geprobeerd - zoo schrijft hij - dat doet hij, nu hij daarin niet geslaagd is, op een inconstitutioneele. De Raad had er over gehoord moeten zijn. "Zoo de koning" - vervolgt hij dan "dit doen konde alleen op advies van eenige weinige Protestanten, door hem zelve daartoe uitgekozen en zonder voorkennis zelve van alle de andere leden dier kerken, dan weet ik niet, hoe de plenitudo potestatis van den koning over die kerken vollediger en eenhoofdiger zoude kunnen zijn. De monarchie zoude omtrent alle zaken een getemperde monarchie zijn, uitgenomen de zaken tot de Protestantsche kerk behoorende. omtrent dewelke Z. M. zelfs niet eens een constitutionele consiliarius - zoude hebben" 4). Verre van een N ationale Synode als van 1618 of de Provinciale Synoden van onder de Republiek terug te wenschen, sloot de koning zich, zij het op zijn wijze, aan bij de politiek van de suprematie der regeering in de kerk, 1) althans te oordeelen naar het stuk van Q u e y sen bij De Bos c h Kemper. Lett. Aantt. p. 531; cf. ook De Koning aan Van Hogendorp. IS Mei 1814 (BrieTen van V a n Hogendorp V p. 388 - 9). ') zooals. naar het mij voorkomt. de Raad had gewenscht; in zijn advies immers wordt gesproken van een "Commissie uit de Kerkeraaden of Classes of Synodes of Hooge Schooien", V a n H 0 gen dor p aan den Koning, IS Mei 1814 (Brieven V, 387). 3) uitvoerig verhaald bij Ypey en Dermout, IV p. 653- 7. ') De Bos eh K e m per. L ett. Aantt. p. 533.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen