Schuld en straf - pagina 39
Rede, gehouden bij het overdragen van het rectoraat der Vrije Universiteit
33 sind; und es ist nicht seine ,,Schuld", dasz ihn die Verhaltnisse auf die Bahn des Verbrechens getrieben haben." 185) Wie zoo spreekt, en op wien dergelijke redeneering vat heeft, toont wel de eerste beginselen van het Christendom niet te kennen. Dat het niet tot misdrijf komen, 's menschen eigen verdienste en roem niet is, was bekend eer VON LISZT het vertelde. „Want zoo iemand meent iets te zijn, daar hij niets is, die bedriegt zich zelven in zijn gemoed." 186) „Maar, Gode zij dank, dat gij wel dienstknechten der zonde waart, maar dat gij nu van harte gehoorzaam geworden zijt aan het voorbeeld der leer, tot hetwelk gij overgegeven zijt; „En vrij gemaakt zijnde van de zonde, zijt gemaakt dienstknechten der gerechtigheid." i87) Alle bewaring, ook zonder bekeering des harten, is genade alleen. Met name de Gereformeerde religie heeft deze waarheden der Heilige Schrift met nadruk geleerd. Maar het Woord van God, dat eenerzijds den eigenroem van alle bewaring afsnijdt, stelt daarnevens de schuld van den mensch. Wie het vraagstuk van schuld in vollen omvang bespreken wil, dient te weten wat de Heilige Schrift leert, gelijk dit bij manier van tegenstelling openbaar wordt in VON LISZT. Het begrip van schuld moet vallen. En zoo wordt ook de toerekeningsvatbaarheid geloochend 188). De ontwikkeling van dit leerstuk neemt een aanvang bij VON FEUERBACH. Voor hem stond de toerekeningsvatbaarheid in nauw verband met zijne bedoeling om door de strafbedreiging psychologisch te werken, waarom hij in het begrip opnam het kennen van de wet, dat hij gemakshalve in den regel onderstelde. Men was toerekeningsvatbaar, omdat men de wet gekend had. Verschillende gedaantewisselingen heeft dit leerstuk-in verloop van jaren ondergaan, gelijk ZUCKER dit ten vorigen jare helder heeft uiteengezet i89). Maar heden ten dage neigen velen er toe het geheele begrip over boord te werpen.
j^^-. '
\H/^M^' ^ ^ ry[/^^^ ,^ ^/^"^^
v'^^ ' : ^ \
\/i^ xi ^'^ ^
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900
Rectorale redes | 130 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1900
Rectorale redes | 130 Pagina's