GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

De Generale Synode.

16 minuten leestijd Arcering uitzetten

II.

Waarin schuilt de gewichtige beteekenis van de S-ynode, - wier b6slissin, gen thans de vuurproef der critiek moeten doorstaan? Soms hierin, dat izij ons reeds het plan voor een UitgieboUwde Belijdenis, en een revisie der Litjurgie benevens vermeerdering der kerkliederen gaf? Gelukkig; niet, want dian wiaren er in ons kerkelijk leven •wonderboomen gegroeid, en .... wonderboiomen verdorren spoedig, doch de S-ynade heeft voor al deize „reformaties" den weg; gebaiand en de gelegenheid geschapen. Zij heeft, en dit feit is op zichzelf reeds van' .zooveel historische - waiarde, unaniem en duidelijk Uitgesproken, dat iziulk een uitbouw der Confessie en heriziening der liturgische geschriften beslist noodzakeüjfc is, en, izonder bet bij .zoo'n pledhbstatige verklaring, te laten, benoemde zij onderscheidene deputaten, die deze dingen ter hand nemen en de volgende Synode van napport zullen dienen. 'Wf^f^^0^^^^^^Ê ic7jji.> ijiv/iuovdr.aY9i gïj: ^ Daarmede heeft de Synode aan den wens«h der Kerkea voldaan.

Acht paitiouliere Synodeis toch en een Kerk drongen; aan op nadere formiuleering; van enkele leerstukken; zeven Synodes en een Kerk achtten verbeterinlg der lituiigische Formulieren gewenscht en noodziakelijk; vijf stemmen waren opgegaan voor een leerboek, en het Gereformeerd Schoolverbaad mengde zijn niet-kerkelijke stem in dit eerwaarde koor; 'n drietal voerde het pleit voor vermeerdering van de „eenige Gezangen", en .... de Generale Synode heeft voor al die vmg, en en roepstemmen hiaar oor niet gesloten, maar zooveel mogelijk alle wensohen vei-Vuld,

Zooveel mogelijk!

Niet alle begeerten zijn vervuld.

Om toet den uitbouw der Belijdenis te beginnen vroegen de meesten om nadere formuieering van hetgeen de Gereformeerde Kerken naar den Woorde Gods belijden, onder meer (ik spatieer) omtrent de Heüige Schrift als bet Woord Gods en baar ingeving van den Heiligen Geest; omtrent den Zoon van God als den Christus der Schriften; omtrent de verlossing, die in Christus JeizUs is; omtrent het verband en de verhouding der bijiaondere en der algemeene genade Gods; omtrent de Kerk des Heeren in haar eenheid en in haar meer of minder iZuivere fonnaticn; omtrent de eenigjheid en de vo'lstrektheid der Christelijke rehgie; en voorts oiok omtrent de verhouding tussohen de Kerk des Heeren en de Overheid; en omtrent de anti-Christelijke beginselen, welke thans O'p het gebied van het maatschappelijke leven aan de orde zijn.

Wat 'n rijk beladen disch!

Er kon niets meer bij, en wanneer de Belijdenis-^ commissie op aJ deze vragen een antwoord moest geven, eloiu , ze zek'or wel zes jaren voor haar arbeid noodig hebben.

Daarom is de Synode glaan schiften.

Zij beeft de keur aangelegd, en .... toen zijn alleen overgebleven het vraagstuk van de inspiratie, de kwesitie van de pluriformiteit en eenheid der Kerk, en bet niet minder moeilijke probleem van. de verhouding tUis.sohen Kerk en Overheid.

Zijn de andere punten dan niet belangrijk?

Zijn , ze van minder waarde?

Geenszins, maar de adviseerende Commissie, wier ïKpporte'ur prof. Bavinck was, meende dat in: deze artikelen onzier Belijdenis nadere formuieering minder noodizalcelijk was, en de Synode heeft zich zonder veriz-e-t of stemaning met di't advies vereenigd. Alleen iii.. de drie genoemde punten zal de Confessie worden uitgebouwd, en deze uitbouw zal geschieden „met algeheele en ongewdjizigde handhaving vans de Drie-Eönmitr lieren) - van Eenigheid".

Wat allen begeerden.

We verlaten dus de oude paden niet.

We leiggen geen nieUw fundament, maar we-zetten in den goeden z.in des woords onze-muren uit.

Van de-iandei'e, in de verschillende voorstellen g; enoemde, kwesties, is. in het Getuig.enis sp-nalce geweest. Of diat bevi'edigd heeft? Het schijnt Vanj niet, en de vrees, , waarsaan prof. Aalders en ilt op de-S-ynoda-reeds uiting gaven, blijkt niet ongegrond te zijn.

Op de Confessie volgde de .Liturgie.

Daanover , zijn de Kerken ook niet tevreden, en met name voldoen het HuweUjksform'ulier en. het Formulier voor de bevestiging van ouderlingen eni diakeaen niet meer aa» de inzichten en behoeften: van het gereformeerde kerkelijke leven. Zelfs - wilde de-kerkeraad - van. Ove-rboom lalle lituxgische geschriften, herzien, , en ons, indien mogelijk, een heel nieuw stel Formulierai geven.

Zoover is de Synode niet gegaan.

Zij erkende de beizwaren, die tegen het bovengenoemde tweetal werden ingebracht, eu: wie-ziaï de waarheid vain daze gravamina betwisten^? -Dioch zij; achtte: 'het niet nooidig om van te voren reeds het Doops-enL Avoiffldm; aial& formulier met deze op, één lijn te stellen.

Wel izijn de g; ebeden genoemd.

Die moeten ook noodig herzien: -worden, en aan de deputaten, welke voor deze zaak benoemd zijn, is op, . gedragen, ook over deze histoiris.oh.e stukken bun oog; te laten-gajan.

En .... dan is dez.e Commissie' nog niet klaar.

Zij heeft ook enkele vragien voor de Openbaxe Belij'de'nis te ontwerpen, w, a4nt het is broodnoadig dat hierüi) meer uniformiteit kome, en — welk een poëtische oase in ; al dit proiza! — zij heeft ook ad-vieS' uit te brengen lOver de vermeerdering der-kerkliederen.

Te dien opzichte nam de Synode een tweevoudSgP beslissing.

In de eerste plaats verkliaarde izij den door eakele leden der Kerk aangeboden liederenbundel niet te kunnen aanvaarden, en geen wonder! Deize bundel was niet vrij van enkele s: metten, die in'het rapport van Dr. De Moor duidelijk izijn aangewezen, en bovendien. is het in.i. niet gewenscht op izulke aangeboden ha»dleidi& gen in te giaan. Met evenveel recht konden aanvuUingelrj op 'de Belijdenis en wijizigingen in de Liturgie gepresenteerd worden, en Wiaar blijven we, WanneeB-de deur voor izulke, .zeker uitnemend bedoelde, offejrtes wordt, opengiQziet? En ten tweede oordeelde de Synode, c met de eventueele invoering van nieuwe kerkliederen'; .niet verder m^ocht gegaan worden dan berijmde en 1 onbe'rijmde gedeelten der Heilige Schrift, omdat, zoo': allc'riei „gezangen" werden toegelaten, deze „verrijking" ••niet opwoog tegen al de ellende, die uit deze tegemoet toominig jegens de liefhebbers van gaziangen zou voortvloeien.

Wat een bedachtzaamheid!

Over onvoorzichtigheid valt dus niet te klagen, docli bet aou heerlijker zij'n, "wanneer de Kerken zóó hoog stonden, dat deze behoedziaiamheid niet noodig; was. En . zullen nu de Schriftberijmingen gevonden worden? Z we rijk laan dichters bij de gpatie Gods? Zal de Commissie erin islagen iets van de „vrijwillige armoede'^ weg te nemen? Wij hopen het, miaar ....

Over het Leerboek liepen de meeningen uiteen.

Er waren enkelen, die een afzonderlijk leerboek - widen voor de Kerken, , en een voor de Scholen, terwijl anderen op één leerboek aandrongien, »j het dan niet onderscheiding in de leerstof. Dit laatste - wias ook de, bedoeling van het Gereformeerd School verband, en de

Synode heeft aan de, zen wenscli gehoor gegeven. Gelukkiig! De vrijbuiterij op dit gebied nam toe. Zooveel catecheten .zooveel velschillende manieren van catechese en leerboeken, en daanaan moest noodzakelijk een einde komen. En even noodziakelijk is het, dat de catechese ook eens grondig van den piaedagogischen kant bözien wordt, en we de sleur laten varen, waiarin tot nw toe deze gewichtige arbeid is voortgegaan. Zóó fcïüi het niet langer. De indeeling der leerlingen in klassen beneden en boven 16 of 17 jiaar is onliondbaar. Het aantal catechisanten is bijna overal te groot. Maiar .... daarover had de Synode geeni uitspraak te doen, en deze „refonnatie" zij den kerkeraden en den' catecheten in ernstige overweging gegeven.

Van het Leerboek maiak ik een sprong naar de sociale kwestie.

Ook die is, en hoe kan het in dezen socialen tijd Biiders, ter sprake gekomen, en de Synode heeft een uitspraiak gedaan, die m.i. velen izal - bevredigen. Zij heeft izich natatuiijfc niet g^ewaagd aian eenige beschoiUr wing over een maatschappelijk stelsel, maar izij heeft wel verkliaard, dat er voor een lid der Gereformeerde Kerken geen plaats is in een vereeniginig, welke staat op den basis van den klassenstrijd. Bovendien heeft eij de Kerken ernstig op het hart gebonden in prediking en catechisatie, in hüisbezioek en allen arbeid, die zich voor dat doel leent, de Christelijke org^isaties te stennen, en tot het lidmaatsdhap dezer vereenigingen op te wekken.

Zullen de Kerken hooren?

't Is izoo dringend noodig.

De christelijk-sociale beweging heeft aan onzen steun ten (Zeerste behoefte.

Nu nog iets over de N.C.S.V.

Dat de beslissing der Synode door mij niiet wordt toegejuicht, izal duidelijk zijn. Ik verwiacht er weinig heil .van. Met prof. Grosbeide geloof ik, diat eij wel eens een precies omigekeerde uitwerkiiijg kon hebben, en .... als de Synode zulke dingen aan de studentieia onitraladt, moet , zij dan ook niet de leidslieden aansporen andere „gevaiarlijkheden", die op andersoortig terrein higlgen, hun discipelen onder oogen te brengen? En het is mij niet duidelijk, hoe de Synode, die zulk eeni mialatregel nam tegen het „ethische gevaar", zonder eenigen tegenstand besluiten kon elibsidie toe te kennen aan den Ziendingsstndieraad, die voor 't grootste gedeelte in ethische handen is. Mjaiar' .... ik wil niet napleiten over een beslissing, die het voor mannen als DB. Brussaard en Dr. Rutgers niet gemakkelijk maakt.

En ten slotte: oniz, e gereformeerde Jongelingsbond.

Ds. "Vionkenberg is zeer vertoornd, dat er geen deputaten bienotemd jzijn, miaar .... aan wie de schuld'? Dioor meerderen is in eerster insitantie krachtig voor dit deputaatschiap gepleit, doch deze verdedigers moesten toegeven, dat eerst diende omschreven te worden welk mandaat deze functionarissen zouden ontvangen. En ... - het BomdsbestUür wist zelf dit mandaat niet nader aan te geven. De rapporteerende commissie heeft nog met een der Bondsbestuurders gesproken, doch het resultaat wlas, dat aan de Synode gieadviseerd werd, thans Diog niet iaan den wensch van den Bond te voldoen.

Tteft dan de Synode eenig verwijt?

Is Ds. VonkenbergI'is critiek niet onbillijk?

Hebben de Gereformeerde Kerken zich van onzeJ. V. lalzijdig gehouden? Het spijt mij zeer, dat dit scherpe artikel Uit de pen van den redacteur van het Bondsoiigaan (gevloeid is, en hij kan, dunkt mij, niet in ernst meenen, dat de gereformeerde jongelingen achter zouden gesteld worden bij heidenen en mohammedanen.

Onze jongelingen zelf weten wel beter.

K. D.

Pers en Synode.

Men iZiaJ zich het incident herinneren, dat zich onlangs tijdens de behandeling der kwestie-Netelenbos ter Synode in de pers heeft voorgedaan.

De voorzitter verzocht allen aanwezigen om iji deze aangelegenheid geen mededeelingen aan de pers te verstrekken.

De Synode zelf zou door haar perscommissie voor de noodige publicatie zorg dyagen.

Algemeen eerbiedigde men dit verzoek.

Eén blad echter kon de verleiding' niet weerstaan toch een verslag van che vergadering te geven.

Te zijner rechtvaardiging werd van meer dan een zijde aanigevoerd, dat de kwestie niet met gesloten deuren werd behandeld, publiek was en het daar verhaiidelde dus ook giepubliceerd mocht worden.

Reeds zette Ds. Van der Munnik in „De Standaard" deze voorstelling recht.

De Synode is gieen publieke vergadering, maar alleen toegankelijk voor leden der Gereformeerde Kerken, terwijl in dit bijlzondere geval nog: de voorwiaarde gesteld werd, dat men belijdend lid moest wezen om toegelaten te worden.

Het is dan ook ongetwijfeld een ernstige miisgreep van bedoeld orgaan geweest, dat het dit verzoek als ong, 6daan beschouwde.

Het ging ditmiaal in zijn activiteit te ver.

Zelfs lal zou men de redenen niet kennen, waarom zulk een wensch wordt geuit, dan nog dient men er zich bij neer te leggen.

Dat de Synode met haar verzoek juist heeft gezien, bevpijst de uitkomst.

Welk een geharrewar is uit het verslag van dat weigerachtige blad niet geboren!

Iets anders echter is het, of uit dit iacident ook voor onze Synodes geen leering valt te trelcken. En dan gelooven wij van wel.

Al zullen niet dikwijls zulke spannende momenten /zich voordoen als dit bij de onderhavige zaak het geval was, de eerstkomende Synodes beloven niettemin belanigrijk te worden.

En dan versta men de behoeften van dezen tijd, ook van de Gereformeerden in dezen tijd, wel.

Het publiek vervpacht van de pers, dat zij het zoo spoedig; en zoo volledig mogelijk op de hoogte zal houden.

Wat ons kerkelijk leven aangaat, mag dit niet mis. billijkt, maar verdient dit veeleer aangemoedigd.

Er zijn hier andere drijfveeren in het spel dan nieuwsgierigheid.

Er spreekt bij velen vooral hartelijk meeleven uit.

En nu schenken de officieele korte verslagen onzer Synodes geen voldoende bevrediging.

Dit ligt volstrekt niet aan de perscommissie, die daarvoor is benoemd. Deze broeders, vaak overladen met werk, kweten .zich. in den regel op voorbeeldige wijze van hun taak. ' '

Maar die verslagen moeten kort zijn, worden daardoor veelal droog en hebben geen kleur.

Ook kan men ons Gierefomieerde volk niet verwijzen naar de Acta, die later zullen verschijnen.

Daargelaten nu nog, dat het voor velen bezwaarlijk valt zulk een boekwerk te koopen, diiurt het toch in het gunstige geval enkele maanden, voordat deze het licht kunnen zien.

Men gevoelt echter, dat men het Gereformeerde publiek zoolanig niet zonder nadere voorlichting kan laten.

Men dient rekening te houden met den tijd, waarin wij leven en waarin de pers zulk een onmisbare factor is geworden.

Daarom zou het aanbeveling verdienen, dat een volgende Synode deze aaalt eens onder de oogen zie.

Onze Gereformeerden zouden o zoo gaarne snel en uitvoerig ingelicht worden.

Men kan daartoe den weg volgen, door Bijltje gewezen, en een persadviseur benoemen.

Men kan ook journalisten, tevens leden onzer Kerken, toestaan verslagen te geven, mits die eerst aan de goedkeuring van een commissie uit de Synode worden onderworpen.

Het laatste komt ons het meest praktische voor.

In elk geval beruste men in den bestaandea toestand niet.

Onze tijd vraagt om volle waardeering van de pers.

HEPP.

Kerkelijke saamhooriheid.

Telkens vernemen wij van Kerken, waarin het Getuigenis, dat de laatste Synode deed uitgaan, niet vani den kansel werd voorgelezen.

Nu hebben ook wij ons bezwaar tegen dit stuk, vooral wat de lengte aangaat, vrijmoedig uitgesproken.

Toch gelooven wij, dat men niet goed handelt, door de gemeente eenvoudig naar kerkbode of dag-en weekblad te verwijizen en het stuk van den kansel niet te leizen.

Men mag bezwaren hebben. Maar men moet ook over bezwaren kunnen heenstappen. En dit dunkt ons hier eisch.

De Synode deed aan onze Kerken het verzoek tot voorlezing. Nu blijven vanzelf de plaatselijke kerken' vrij. Zij worden van bovenaf niet gedwongen.

Maar het is toch heel iets anders of een Synode iets verzioekt, dan of een particulier ermee komt.

Er moeten wel heel 'ernstige redenen zijn, eer men een verzioek of ad-vies der Synode naast zich neerlegt.

Alleen reeds het gevoel van kerkelijke saamhoorigheid diende tot algemeene voorlezing te nopen.

Wij, Nederlanders, zijn zoo, lipht geneigd ieder een eigen wegje te gaan.

Dat men deze neiging bestrijde.

Zonder een kraohtig besef van kerkelijke siaamhoorigheid kan er van reformatie geen sprake zijn.

Daarenboven, het Getuigenis heeft te superieure kwa, liteiten, dan dat men het van den kansel ongelezen zou laten.

HEPP.

Dominee Sikkel.

Was DB, Silckel ©en reformatorische geest? In beginsel ja. Het Woord Gods was hem nooit een dood wetboek, maar een levende bron. Alle dingen toetste hij, niet aan het eens gebouwde stelsel of aan de reeds gevonden formule, maar aan de altijd in zichzelve lichtende - waarheid.

Dat is reformatorisch !

Ds. Sikkel durfde alles kritiseeren .... naar het Woord, moedig, radicaal.

Zie zijn opvatting over socialisatie.

En izijn standpunt ten opzichte van de eere en vrijiheid der vrouw.

Ds. Sikliel heeft mij' persoonlijk meermalen warme belanigstelling getoond inzake de oprichting van ons blad. Hij leefde mee en juichte toe.

Het werk van Ds. Sikkel voortzietten is: de reformatie dienen.

We brengen daarom onderstaande circulaire onder de oogen van onze lezers.

Met de bede: Steunt dit plan!

B. W.

Den 17den Augustus 1920 is Ds Siltkel in Christus ontslapen.

Maar hij leeft voort in de harten vaft duizenden, die zijn; woord hebben gehoord, of zijn gescliriften hebben gelezen.

Bovenal heeft hy in die harten aangekweekt diep ontzag voor het Woord Gods. En juist door de prediking van Ds Sikkel is het geweest, dat velen de beteekenis van het Woord Gods, de eischen, die het stelt, den troost, dien het biedt, voor het persoonlek leven, voor heel het leven der menschen, hebben leeren verstaan.

Toen dan ook bij eenige broederen de gedachte opkwam, om een blijvend aandenken aan Ds J. C. Sikkel te stichten, begrepen ze, dat hij niet door een grahnonument of iets van dien aard moest worden geëerd, maar door, zoo het mogelijk was, zijn werk, zijn hoofdwerk, waarbij 'net Woord Gods in het middelpunt stond, voort te zetten.

Merkwaardig was het, hoe allen, die, toen een voorloopige oproep in de bladen verscheen, blijk gaven van hun symfpathie, door dezelfde gedachten blelcen bezield.

En toen in Amsterdam een vergadering werd gehouden, waarop afgevaai'digden uit verschillende kringen, waarin Ds Sikkel gearbeid had, alsook tal van vrienden aanwezig waren, kwam ook daai-dezelfde gedachte tot uiting.

Zoo rees dan het plan, een fonds te stichten, dat zou kunnen dienen om zooveel mogelijk voort te zetten den arbeid van Ds Sikkel, en dat door het dragen van zyn naam ook voor het volgend geslacht vertolken zou, hoe het zaad, door Ds Sikkel gestrooid in den naam des Heeren, niet onvruchtbaar is gebleven.

In de eerste plaats zou uit zulk een fonds kunnein worden bekostigd de uitgave van verschillende preeken en van een aantal grootere of kleinere werken, die na den dood van Ds, Sikkel afgemaakt in portefeuille werden gevonden.

In de tweede plaats kan worden getracht, verschillende reeds gedrukte, doch uitverkochte werken van Ds Sikkel op nieuw uit te geven, als ook, daarvoor in aanmerking komende artikelen uit bladen of tijdschi'iften te doen herdrukken.

Terwijl eindelijk in de derde plaats door zulk een fonds kan worden gepoogd, het werk van Ds Sikkel in dien zitt voort te zetten, dat steun werd , geboden aan de uitgave van gesclirLtten, die zich bezig houden met de verkhring van het Woord Gods overeenkomstig de Gereformeerde belijdenis.

Een grootsch plan, dat veel geld kosten zal, maar een schoon plan, waardoor niet slechts Ds Sikkel zou worden geëerd, maar ook ons volk kon worden gezegend.

Daarom durven ondergeteekenden met vertrouwen tot U te komen, en O te vragen: wil voor 'n te stichten Johannes Cornells Sikkel fonds met het bovengenoemde doel', een, kon het zijn, wat groote bijdrage toezeggen of zendea, liefst vóór den loden October, aan den Heer H. Munnik, Amsterdam, Aliard Piersonstraat 5huis.

Het Comité:

Prof. Dr F. W. GROSHEIDE, Amsterdam

Prof. Mr A. ANEMA, Zantvoort

Ds K. FERNHOUT, Amsterdam

Mr G. H. A. GROSHEIDE, Amsterdam

J. BALHUIZEN, - Amsterdam

H. MUNNIK, Amsterdam

Ds H. BROUWER, Heemstede

Ds J. C. RULLMANN, Utrecht

Mr G. VAN BAREN, Schiedam

Dr K. DIJK, 's-Gravenhage

J. P. THIERRY, 's-Gravenhage

J. TIMMERIMANS, Hijlaart (Fr.)

A. VERLEUR, Watergraafsmeer.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 8 oktober 1920

De Reformatie | 8 Pagina's

De Generale Synode.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 8 oktober 1920

De Reformatie | 8 Pagina's