Door het oog van de naald?
InleidingDe kerkenraad van de Gereformeerde Kerk te Bloemendaal werd in het najaar van 1921 geconfronteerd met een klacht over een van haar gemeenteleden.1 Het betrof H.H. Kuyper (1864-1945), sedert 1901 hoogleraar aan de theologische faculteit van de vu en hoofdredacteur van het invloedri ...
Theologisch talent gezocht en gesteund
InleidingIn 2007 verscheen een studie waarvoor de wetenschapshistoricus M.J. van Lieburg meer dan twintig jaar gegevens verzamelde: De academische prijsvragen. Achter de simpele titel gaat een geannoteerde inventarisatie schuil van de bijna tweeduizend prijsvragen die tussen 1815-1968 door ...
De Hollandsche Schouwburg: veranderende vormen van herinneren en gedenken
De Hollandsche Schouwburg is naast het Anne Frankhuis en doorgangskamp Westerbork het belangrijkste monument van de jodenvervolging in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit essay plaatst de Schouwburg binnen de context van het joodse herinneren, een concept dat sinds de vroege moderne tij ...
Bijbelse symboliek op de Canadese oorlogsbegraafplaats op de Holterberg
Helden of slachtoffers?Onder de vele monumenten voor de gevallenen van de Tweede Wereldoorlog nemen die van de Britse Commonwealth een bijzondere plaats in. De gedenktekens van de Britten zijn in hoge mate gestandaardiseerd. Vanuit een christelijk gezichtspunt zijn vooral het Cross of Sacr ...
Woord vooraf
Op 8 mei jl. belegden het Documentatieblad voor de Nederlandse Kerkgeschiedenis na 1800 (DNK) en het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (niod) een congres over ‘Religie, oorlog en lieux de mémoire’. Het congres vond plaats in het gebouw van het niodte Amsterdam. Dit nummer van dnki ...
Onvermogen om te rouwen
InleidingIn de beschrijving door L. de Jong van Nederland na de Duitse inval vormen de gereformeerden een gemêleerd gezelschap. Antipoden zijn oud-premier Hendrikus Colijn, die in Op de grens van twee werelden de Duitse hegemonie in Europa als een fait accompli beschouwde,1 en de theoloog ...
De ‘God van Putten’
Tot op de dag van vandaag wordt Putten met rouw en religie, provincialisme en orthodoxie geassocieerd.1 Ooit bestond er een heel ander beeld van het dorp. Voor de oorlog was Putten met enkele andere dergelijke plaatsen in het Gooi en in Gelderland een geliefd vakantieoord. Het dorp kende enkele b ...
De Aaltense gedenkramen uit 1946
Aalten, zaterdag 13 juli 1946. Buiten is het 'schitterend zomerweer'.1 Een mooie dag om erop uit te trekken. Een mooie dag voor mensen uit Kralingen, Scheveningen, Amsterdam en Utrecht om naar de gereformeerde Oosterkerk in Aalten te reizen, uit 'dankbaarheid voor hulp in oorlogstijd'.2Dez ...
Versteend of bezield?
'Plaatsen van herinnering' als aanleidingHet concept van 'lieux de mémoire', 'Orte der Erinnerung' of 'plaatsen van herinnering' heeft zich sedert een aantal jaren een vaste plek verworven in de beoefening van de geschiedeniswetenschap. Illustratief wat ons land betreft is het feit dat in ...
Woord vooraf
De redactie van dnkneemt afscheid van dr. J.P. de Valk wegens zijn vertrek naar Rome, waar hij de komende jaren de archieven betreffende Nederland in het Vaticaan verder hoopt te exploreren. We laten hem als het langst zittende redactielid node gaan. Het dnknummer van maart 1985(nr. 20) verme ...