Filteren
van 15
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 31
23die door hij-zij-het en daarnaast zijn-haar-zijn drie geslachten uit elkaar houdt bij de nomina. Na dertig, veertig jaar lang tegen dit evidente feit te hebben gestreden, gezwegen en gezwoegd, scheen er eenige kans, dat de school van KoUewijn, na een uits spraak van Dr G. Royen, er in zo ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 32
24niet gelezen""' — zullen daarbij tegen critisch ontledend onder* zoek vaak niet bestand blijken. Wat de eerste in 1895 schreef over de geslachten in onze hedendaagsche taal, laat men sinds lang liever rusten."" De laatst genoemde heeft een massa materiaal uit allerlei taalspheer en taaik ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 33
25meest in het HoUandsch voordoen."" Maar wie beweert, dat een onderscheid tusschen mannelijk en vrouwelijk in het HoUandsch en in het algemeen beschaafde Noordnederlandsch niet bestaat, zegt een aperte onjuistheid. Het zou zoo voor een nieuwe, alge* meene regeling de groote moeilijkheid z ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 34
26 gezwegen. Ook hier heeft de school van KoUewijn grondig tegen den welstand der taal ingewerkt; vele vereenvoudigers hebben er behoefte aan te schrijven: in de regel, op de duur, aan de dag, enzoovoort. Wij hebben al gezien, hoe het godsdienstige deel er* van streng geconfronteerd werd met de a ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 35
27En waarom nu dit alles? Wie hadden toch zulk een behoefte aan al die zoogenaamde vereenvoudiging? De dichters en letter* kundige schrijvers niet; de politieke redenaars niet, de predikant ten niet, de ambtenaren niet; geen wetenschap, kerk, techniek of handel. Noch kranten, noch kantoren ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 36
28tijden het nieuwe levende beeld". Sinds en door Spinoza werkt „dit eéne beginsel: Ons eigen Levensbeeld", soms lang zwak en ver* borgen, dan weer in groote erupties. De laatste was die van het einde der 18de eeuw: de dichterlijke en wijsgeerige omwenteling in Duitschland, de oeconomische ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 37
29 nose van het naturalisme is geweken, en de ban van het ostenta* tieve individualisme gebroken."" KoUewijn had ook zelf als romanschrijver de nieuwe taal* en kunstinzichten in vereenigde practijk ten aanschouwe gebracht, maar met voor de kunst nogal poovere uitkomst. Wij behoeven die werken hie ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 38
30wie waren hun voorgangers, hun leermeesters, hun voorbeelden? Den auteur Multatuli vinden wij nog bij hen aangewezen als een wegbereider; en het verwondert ons niet, dat deze universeele revolutionnair ook op taalgebied wat om te woelen had. Kolle* wijn noemt hem al in zijn eerste opstel ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 39
31 van den aanvang af Rud. Hildebrand om zijn al in 1867 versche* nen Vom deutschen Sprachunterricht, een boek dat omstreeks 1890, ofschoon al bijna 25 jaar oud, nog stil doorwerkte. De derde of de vierde druk (1887, 1890) zal vooral bij onze taalradicalen in het spel zijn. De kennisneming zal U ...
Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 40
32 aanstonds zeer nadrukkelijk deed in zijn Pleidooi voor de Moeder^ faal (1893) Dat is Taco Roorda. Door dezen vinden we het h o o f d b e* g i n s e 1 der vereenvoudigers reeds in 1857 scherp en volledig ge« formuleerd: „de grammatische vormen en regels van elke spreek:: taal zijn vast" — zij k ...
van 15
