Worsteling naar waarheid - pagina 50
WISKUNDEENFILOSOFIEjonge predikant, Dik Vollenhoven, promoveerde aan de v u op een proefschrift getiteld De wijsbegeerte der wiskunde van theïstisch standpunt, waarin het intuïtionisme een essentiële rol kreeg toebedeeld. Dirk HendrikTheodoor Vollenhoven ( 1 8 9 2 - 1 9 7 8 ) ...
Worsteling naar waarheid - pagina 52
W I S K U N D E ENFILOSOFIEkennis was die wel echt iets om het lijf had, maar waar geen waarneming voor nodig was, met andere woorden: er was volgens Kant kennis die synthetisch a priori is. Die kennis was de wiskunde, de wetenschap van getal en ruimte. Voor die wetenschap was volge ...
Worsteling naar waarheid - pagina 53
ACHTERGRONDEN:DUALISMEENINTUÏTIEbent dan een dualist. 27 De wiskunde is dan niet onder te brengen bij de empirie (het Kantiaanse a posteriori), maar ook niet bij het redeneren (de Kantiaanse analyse). In het schema van Kant bleef dus ook voor Vollenhoven alleen de moge ...
Worsteling naar waarheid - pagina 54
WISKUNDEENFILOSOFIEliep, moet hij met hem en het intuïtionisme in aanraking zijn gekomen. In het voorwoord heet het: 'ten slotte maak 'k dankbaar melding van [...] de technische hulp me aanvankelijk door Prof. Dr. L. E. J. Brouwer verleend.' Z e zullen het op essentiële punte ...
Worsteling naar waarheid - pagina 55
WISKUNDEALS D A A D ! H E TGETALten die je kunt onderscheiden en 'achter elkaar kunt leggen': God komt eerst en dan de schepping. Als je twee dingen achter elkaar hebt gelegd, kun je je voorstellen dat daar dan nog iets achter kan worden gelegd, en nog eens iets. Op dat momen ...
Worsteling naar waarheid - pagina 56
WISKUNDEENFILOSOFIEde wetenschap ervan (de driedimensionale euclidische meetkunde) was a priori. De niet-euclidische meetkunde had wel aangetoond dat Kant ongelijk had: er waren andere meetkunden mogelijk. Brouwer (en met hem Vollenhoven) reageerden daarop door als inhoud van ...
Worsteling naar waarheid - pagina 57
DE C O N S T R U C T I E V A N DERUIMTEgedaan, schuilt de voorkeur voor de euclidische meetkunde. De driedimensionale ruimte is een 'aprioristisch-synthetische Godsgedachte' 48 die Hij de mens aangeboren laat worden: God heeft het zo bedacht. Omdat voor de ruimte de verbinding tusse ...
Worsteling naar waarheid - pagina 58
WISKUNDEENFILOSOFIEDe verschillen bevinden zich meer op het metafysische vlak, en dat kan ook niet verbazen. Brouwer was nu eenmaal niet een gelovige zoals Vollenhoven. Voor Vollenhoven was het op essentiële momenten God Die aan het begin van de m e n s én diens wiskundig bed ...
Worsteling naar waarheid - pagina 59
DE N O R M V A N DE C H R I S T E L I J K EWISKUNDEwiskunde zou Vollenhoven hebben gekerstend als Brouwer er niet was geweest? 5 6R E A C T I E S OP H E TPROEFSCHRIFTVollenhovens promotie was voor vu-begrippen in veel opzichten bijzonder. De Heraut, een weekblad ...
Worsteling naar waarheid - pagina 60
WISKUNDEENFILOSOFIEDe logische regels werden volgens Mannoury ingegeven door criteria als lust en onlust, en wiskunde was voor hem niet meer dan een 'formele en symboliese kunsttaal'. 63 Vollenhoven valthem dan ookfel aan op zijn 'alles nivelleerend relativisme' en 'het zuive ...