De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 42
41 oordeelen, (de waarde is slechts object der "Bekenntnis", niet der "Erkenntnis"), maar ze zoeken in het geheele cultuurgebied slechts zuiver theoretisch de waarden op (staat, zedelijke vrijheid, recht; religie, etc.), die zich in de historische ontwikkeling verwerkelijken, zonder een wetenscha ...
De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 41
40 Maar we willen zulks toch niet doen, zonder er nog eens uitdrukkelijk op te wijzen, dat ook in dit idealistisch type der humanistische rechtsbeschouwing de grond-antinomie der humanistische wetsidee, de eeuwige tegenstrijdigheid tusschen wetenschaps- en persoonlijkheidsideaal, zich op inderdaa ...
De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 43
42rechtsbegrip, ofschoon het naar zijn inhoud langs empirischen weg kan worden gewonnen, kan dus eerst vanuit de rechtsidee, door de betrekking tot de rechtswaarde "philosophisch begründet werden" 7). Rechtservaring is eerst mogelijk door -het positieve recht tot de rechtswaarde in betrekk ...
De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 44
43 in dit rijk een nieuw wetenschapsbegrip als dam tegen het universeelmathematische fundeeren. Maar hoe zal, waar de persoonlijkheid zich niet onder wetten wil buigen, dit fundament iets anders kunnen zijn dan drijfzand, dat bij den eersten vluchtigen indruk van den voet terugwijkt? Radbruch hee ...
De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 45
44grens voor alle wetenschappelijk begrijpen en dit inzicht zou dan ook een "oplossing" van het probleem zijn 10). Maar dit is een sceptische "Resignation", waarmede geen enkel rechtzinnig Kantiaan, ja geen enkel wetenschappelijk denkend mensch vrede kan hebben. Want het stellen van een in ...
De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 46
45 zij niet in staat is zelve draagster van een absolute waarde te zijn, toch de waarde van een middel tot haar verwerkelijking te verleenen. Een tweevoudig materiaal kan aan de verwerkelijking dier hoogste waarden dienstbaar worden, natuurkrachten en menschelijke krachten, zaken en personen, kap ...
De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 47
46 nimmer te bewijzen hypothese van het primaat van de persoonlijkheidswaarde in het systeem der waarden. Kelsen, die het wetenschapsideaal liet primeeren, kon van uit dit standpunt het subjectieve recht niet redden 17). Wetenschappelijk kan geen rechter beslissen aan welke zijde het gelijk is. R ...
De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 48
47 Bij dergelijke indirecte zedelijke plichten onderwerpt zich de persoonlijkheid inderdaad aan een vreemden wetgever. Zij zelve stempelt weliswaar de gerechtigheid tot zedelijke taak, maar de vaststelling van den inhoud dezer goederen laat zij aan een andere instantie over, aan de wetgeving, aan ...
De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 49
48 Alleen de philosophische geldingsleer kan het probleem tot oplossing brengen. Niet de natuurrechtsleer, die absolute rechtsdoeleinden opstelt, want deze moet noodwendig een antinomie tusschen natuurrecht en positief recht scheppen. Neen, curieus genoeg, is het juist het relativisme, dat volgen ...
De beteekenis der wetsidee voor rechtswetenschap en rechtsphilosophie - pagina 51
50 Deze "wertbeziehende" rechtsbesch ouwing is die van de rechtsdogmatiek. Naar zijn zin nu is de imperatief niet van een norm te onderscheiden. Men kan immers de imperatief niet anders definieeren dan als een willen, dat een zoo behooren tot inhoud heeft (sic I). Welnu, de rechtsdogmatiek abstra ...