Evolutie of revelatie - pagina 11
9 Pantheon de vergelijking met den zooveel zuiverder godsdienst van Israel's profeten toch niet kon doorstaan. 25) Maar — en hierin lag de zwakheid van het verweer over schier heel de linie — deze zegepraal werd verkregen, nadat men eerst begon met aan Delitzsch toe te geven dat het geloof aan de ...
Evolutie of revelatie - pagina 12
10 Het dilemma Evolutie of Revelatie, waarvoor ik u plaatste, dient eerst in zijn beide termen nader te worden bepaald, zal de strijd niet in hopelooze verwarring verloopen. Volkomen terecht toch heeft Dr. Zenos in zijn belangrijk artikel Bevelation or Discovery in het Julinummer van de „Princeto ...
Evolutie of revelatie - pagina 13
11 God die steeds dichter nadert tot den mensch; eerst bij de patriarchen komt Hij nog van verre in uitwendige manifestatie en toespraak; straks bij Israel's profeten werkt hij reeds onmiddellijk door heilige inspiratie in het binnenste hunner ziel; eindelijk in het kindeke van Bethlehem gaat Hij ...
Evolutie of revelatie - pagina 14
12 boomen en steenen sprekende en die vereerende; dat moet de aanvang van alle religie zyn geweest. Het animisme 36), vooral in Engeland verdedigd door Tylor, Herbert Spencer en ten onzent door Tiele, verklaart u den oorsprong der religie uit droomen en nachtmerries. De oermensch — of het was ten ...
Evolutie of revelatie - pagina 15
13 Ziedaar in grove lijnen de sporten van den ladder u geteekend, waarlangs het religieuze leven der menschheid moet zijn opgeklommen. Maar over welke detailpunten er verschil moge bestaan, hierover zijn allen het eens, dat op heel dezen langen weg het niet God is, die tot den mensch afdaalt, zic ...
Evolutie of revelatie - pagina 16
14 moeilijk valt uit te maken, hoeveel historische kern uit de schaal dezer legende kan worden uitgepeld. Wat er van deze kern overblijft, hangt natuurlijk van het min of meer radicale standpunt van den onderzoeker af. Van Dillman 42) en Valeton 43), die het historische bestaan der aartsvaders ni ...
Evolutie of revelatie - pagina 17
15 „de vernieler") 48), aanduidt een Gewittergott, die op het gebergte Sinai een heiligdom had en wiens symbool, wellicht een donderkeil, in de arke des verbonds werd meegevoerd 49). Hoog stond deze Jahvegod nog niet; hij was een grimmige woestijngod; een god van onweder en strijdgewoel, een god ...
Evolutie of revelatie - pagina 18
16 Nazareth op, over wien de geest der oude profeten weer vaardig vsrordt; die tegenover de uitwendige moraal der Pharizeën „die höchste sittliche Idealitat" stelt 53) en bij wien de God der profeten zich zelfs ontwikkelt tot den God der liefde, die een Vader van alle menschen is. Zoo wordt deze ...
Evolutie of revelatie - pagina 19
17 een keuze worden gedaan. Een keuze tusschen het geloof aan de Goddelijke Openbaring, welk geloof nu twintig eeuwen lang de kracht heeft uitgemaakt der Christelijke Kerk; haar martelaren in doodsnood moed schonk; haar heiligen deed schitteren in daden van liefde; haar diepste denkers bevredigin ...
Evolutie of revelatie - pagina 20
18 verschijnsel vindt men evengoed bij de Egyptenaars en Babyloniërs, de Chineezen eu Mexicanen. Overal is het, niet een langzaam voortschrijdend proces, dat opklimt uit de veelheid der afgoderij tot al zuiverder godsbegrip, maar juist omgekeerd, een steeds toenemende verbastering 59). Niet het f ...