1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 37
31 wikkeling konden brengen. De kunstmatige, doelbewuste teeltkeuze der fokkers maakte gebruik van de variatiemogelijkheden der natuur om de dierlijke organismen in een bepaalde richting te ontwikkelen. Deze mogelijkheid van variatie legde Darwin nu ook ten grondslag aan zijn leer van het ontstaa ...
1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 38
52 der zweckmaszigcn Struktur" ^). Deze Darwinistische hypothese bevat tal van reminiscentie's aan de natuurphilosophiën der oude Grieken. Hoe levendig herinnert de strijd om het bestaan, waarin het ondoelmatige ondergaat en waaruit het doelmatig ingerichte vrij te voorschijn komt. aan het woord ...
1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 39
33 redeneering als poging tot verklaring geen oogenblik gelden, Stomps toch terecht hier een zwakke stee in de mechanistische evolutieconceptie heeft gevoeld, die wel degelijk eenige versterking behoefde. Ook in vroeger dagen voelde men, hoe de dikwijls zoo uiterst fijn afgestemde mimikry een ver ...
1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 40
34 een wijze, dat de geestelijke wereld ervan dreunde. Zoo zwaar en heftig was die botsing, omdat het hier de beschouwing der levende natuur betrof. Ook het organische leven volkomen en restloos langs physisch-chemischen weg te verklaren, was het uitgesproken doel van het mechanisme. Daartegenove ...
1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 41
35 Want men moet toch eerlijkheidshalve toestemmen, dat in de organische levenssfeer veel is, waarvan de doelmatigheid ons geenszins toespreekt. Indien hier alles doelmatigheid is, dan is het toch zeker geen menschelijke, toch niet die, welke ons menschelijk verstand eigen is '). De meest markant ...
1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 42
36 Men weet hoe Karl Ernst von Bar ^) om het wonder des levens althans eenigermate aan te duiden, naar de vergelijking met een melodie greep. Volgens hem ontstaan de levende wezens op de wijze eener melodie, die niet alleen een eenheid in de ruimte is als het mechaniek, maar ook eenheid in den ti ...
1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 43
37 Bij beide kan immers het deel eerst tot bestemming komen als het ingepast en ingeschakeld is in het grootere geheel. Het organisme zou dus principieel als mechanisme zijn te begrijpen, aangezien dezelfde wetten de verhouding van deel en geheel onveranderlijk bepalen. Waar aldus de mechanistisc ...
1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 44
38 ontstaat uit zich zelve. Voorts kunnen levende wezen? (hetgeen reeds tot uiting komt bij pseudopodiën vormende eencelligen), op een verandering der buitenwereld reageeren met een eigen verandering, die niet in het bouwplan is begrepen. Tenslotte is alleen aan het levende het vermogen tot eigen ...
1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 45
39 nieuwd, zijn vorm precies gelijk behoudt? Of wijst Boeke O er soms niet terecht op, dat de verschijnselen, die men onder den naam van regeneratie samenvat, op aangrijpende wijze demonstreeren het volkomen domineeren van den vorm? Wel voert het vormvraagstuk diep in de problematiek des levens i ...
1933 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 47
41 Het gaat hier in de eerste plaats om de rudimentaire organen, dus om organen, die bij de betreffende dieren zeer onvolledig zijn ontwikkeld en dan ook kennelijk geen fuctie hebben. Mij dunkt, dal hier reeds Schopenhauer een zeer juiste opmerking heeft gemaakt, waar hij aan de hand van voorbeel ...