Zedelijkheid en recht - pagina 61
57 eigen somatisch-psychisch bestaan, waarbij de „wil naar binnen" werkt; de gerechtigheid daarentegen een deugd in de relatie tot anderen, waarbij de „ wil naar buiten" werkt. In dezen laatsten zin sprak reeds Aristoteles van, wat de lateren noemden, de iustitia generalis en w&Siwnder dan sa ...
Zedelijkheid en recht - pagina 62
58 welwillendheid en daarom óók der gerechtigheid in enger zin, die de rechten of bevoegdheden van anderen doet achten. De rechtelijke gezindheid omvat daarentegen alleen de tot hebbelijkheid geworden wilsrichting in de relatie tot anderen en wel bepaaldelijk de deugd der gerechtigheid in enger z ...
Zedelijkheid en recht - pagina 63
59 Naar rechtsplicht behoort men elkander het zijne te geven en mag men van elkander het zijne eischen ; naar zedelijken plicht behoort men welwillendheid jegens anderen te betoonen zonder daarbij wederkeerigheid te verlangen. De arme heeft geen recht op uw gave, omdat het uwe het zijne niet is e ...
Zedelijkheid en recht - pagina 64
60Zwang ist weder essentielies nach secundares Merkmal des Rechts. Vielmehr hat jede Rechtsnorm die Tendenz, sich geitend zu machen, „dasBedürfnis der Geltungsbewahrung" ; die beste Geltungsbewahrung ist freiwillige Befolgung, — zegt Bierling. *^®) En de heilige Apostel zegt aan zijn medec ...
Zedelijkheid en recht - pagina 65
61 stemming van het willend subject. Maar de twee begrippen komen hierin overeen, een deel der twee begripssferen snijden elkander, en daarom zijn zij niet van elkander te scheiden, doordat èn sommige zedelijke normen èn sommige rechtelijke normen als gedragsregelen, handelingen in betrekking tot ...
Zedelijkheid en recht - pagina 66
62gerechtigheid in enger, de zedelijke daarentegen ook aan die voor de gerechtigheid in ruimer zin. Dat de laatste alle deugden in de relatie tot anderen en ook die in de relatie tot ons eigen bestaan, als b.v. de matigheid, omvat. En duidelijker nog komt dit verschil uit bij den rechtspli ...
Zedelijkheid en recht - pagina 67
63der ideëele cultuur, als verschijnselen onzer geestelijke wereld. Op een doordringen tot die laatste gronden en oorzaken, tot die hoogste bginselen welke, als het eerdere in het wezen der dingen, maar als het latere voor ons, noch in den genetischen, noch in den weg der begripsonderschei ...
Zedelijkheid en recht - pagina 68
64Schrift zijn en toch gelooven aan deze algemeene Godsopenbaring. Maar wie gelooft aan de Schrift als Grods bijzondere openbaring en daarom door haar laat beheerschen zijn denken, weet uit die Schrift, dat ons kenvermogen, al bleef ook het forraeele denken ongerept, door de sonde is verdu ...
Zedelijkheid en recht - pagina 69
65 Het verschil echter niet alleen tusschen Schriftgeloovigen en vrijzinnigen, maar óók tusschen de vrijzinnigen onderling en, zij het in veel mindere mate, tusschen de Schriftgeloovigen onderling. En bij dit verschil in de beginselen zal dan ook, bij het benaderen der oplossing van problemen in ...
Zedelijkheid en recht - pagina 70
66 naar zijn inzicht, de vaststelling der normen voor recht en voor goed, een werk is van menschelijke willekeur. Dienzelfden indruk krijgt men ook uit de geschreven en gesproken woorden van nog anderen dan Elihu. De woorden waarin zich op dit stuk de Grieksche Sophisten en velen na hen hebben ui ...