1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 11
3leven meer dan stof" moge zoo oud zijn als het menschelijk denken zelf, niemand heeft ooit dit „meerdere" gezien, niemand heeft het getast, en de onderzoeker aan zijn werktafel heeft tevergeefs zijn proefdier verdeeld in steeds kleinere deelen. Hoe fijn ook de ontleding, hoe sterk ook het ...
1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 12
4dat het psychische gebeuren niet tot het materiëele is terug te brengen. De motieven hiervoor gaan reeds ver terug in de geschiedenis der natuurwetenschap en philosophie en ik behoef slechts moderne namen te noemen als DUBOIS-REYMOND, ') DRIhSCH, ) SlQWART, ^) KÜLPE, *) JAMES WARD, ^) BUS ...
1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 13
5Door deze drie resultaten is het onmogelijk de beschouwing van het psychische uit de wetenschap van het leven te verbannen of alleen tot het terrein der menschelijke psychologie te bepalen en is eenmaal in principe het psychische in de physiologic betrokken, dan is daarmede de illusie pri ...
1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 14
6 buiten en reageeren daarop met bewegingen. BERGSON zegt terecht „Quand Ie petit poulet brise sa coquiUe d'un coup de bec, il agit par instinct et pourtant il se borne a suivre Ie mouvement, qui l'a porté a travers la vie embryonnaire". *) Bovendien hopen wij straks uitvoerig aan te toonen, dat ...
1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 15
7 psychische eraan ontzegt. Niet zoozeer in dit aristotelische woord, maar juist in de grondgedachte van het vitalisme van DRIESCH schuilt m.i. het bezwaar tegen deze vervanging. De entelechieën van DRIESCH zijn immers, zooals K. C. SCHNEIDER zoo juist heeft opgemerkt, geen realiteiten, maar de w ...
1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 16
8 getracht heeft de ideologische levensbeschouwing te vervangen door een pantheïstische of om het met HÖFFDINQS woorden weer te geven : Wanneer de Faust van GOETHE ontevreden met de vertaling van de eerste regel van het Johannes Evangelie „In den beginne was het Woord" het „Woord" verving door „d ...
1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 17
9 probleem van het bewustzijn met beslistheid in de biologie buiten beschouwing te laten. ') Maar toch vindt men bij VON HARTMANN ten deele dezelfde zeer juiste denkbeelden omtrent het psychische in het dierleven terug, welke wij bij SCHNEIDER, M C DOUGALL e.a. zooveel scherper geformuleerd aantr ...
1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 18
10 „Ik geef toe," zoo zegt BUTTLER, „dat toen ik over mijn onderwerp ging werken, ik er niet ernstig in geloofde. Ik zag als het ware een steen op den grond liggen met een aantrekkelijken glans; deze opnemende draaide ik hem voor mijn genoegen om en om en zag, hoe meer ik hem beschouwde, de steen ...
1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 19
n Om het hier gezegde te bewijzen, dienen we lerpsyc o og e. ^^ ^^ ^^^^ ^^ daar, waar zich het psychische in het organisme het meest opmerkelijk uit, dus in waarneming, handeling, ervaring en geheugen bij het dier, het instinkt de gewenschte verklaring kan geven^ waarbij dan tevens een nadere def ...
1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 20
12 kiezen we daartoe eenige der meestbekende n.l. de nestbouw, het vangen van een prooi, en het trekken der vogels, welke ik aan concrete voorbeelden niet nader behoef te schetsen. a. Nest bouw. De nestbouw bestaat uit een reeks handelingen, welke het dier op een bepaalden tijd van zijn leven ach ...